Almanya-Bad Kreuznach, Parkhotel Karhaus, Atatürk Salonu: Atatürk’ün Maskı Almanya-Bad Kreuznach, Parkhotel Karhaus, Atatürk Salonu: Atatürk’ün Maskı Atatürk’ün bu maskı, Almanya’nın Bad Kreuznach kentindeki Parkhotel Kurhaus binasında bulunan “Atatürk Salonu”’ndadır. Aralık 1917’de Almanya’ya giden Veliaht Şehzadesi Vahdettin ile ona eşlik eden heyette, orduyu temsilen Mustafa Kemal Paşa (Atatürk) da yer almıştı. Heyet ilk iki gün, Almanya’nın Bad Kreuznach kentinde bulunan, o dönemki Alman genel karargâhı olan ve şu an Parkhotel Kurhaus olan binada konaklamışlardı. Atatürk’ün bu ziyareti anısına otelde, 23 Nisan 1997’de bir “Atatürk Salonu” açıldı. Atatürk Salonu açılması fikrinin sahibi, 1973-1997 yılları arasında Türkiye’nin Mainz Başkonsolosu olarak görev yapan Gürsel Demirok idi. Gürsel Demirok, Atatürk Salonu’nun açılması sürecinde önce Bad Kreuznach Belediye Başkanı Ebbeke ve otelin Hırvat kökenli sahibi Gojko Loncar ile görüşür. Bu kişilerin de olumlu yanıt vermesi üzerine otel binasındaki bir salonun adının “Atatürk Salonu” olarak değiştirilmesi kabul edilir. Bu karar doğrultusunda, iç mimar Barbel Mietzschke ve tasarımcı Galip Yılmabaşar’ın katkılarıyla düzenlenen Atatürk Salonu’na, Atatürk’ün bu maskı da asılmıştır. Maskın altında, Atatürk’ün “Yurtta Barış, Dünyada Barış” özlü sözünün Almancası olan “FRIEDE IM LANDE FRIEDE IN DER WELT” altın varak harflerle yazılıdır.” Yazının altında K. Atatürk imzası vardır.[1] Atatürk Salonu’nda Atatürk’ün bu maskının yanı sıra bir de büstü yer alıyor. Ayrıca İki vitrinde Atatürk’ün yaşamı ve devrimlerine dair belge ve fotoğraflarla onu anlatan kitaplar ile 1917’deki ziyarete ilişkin belgeler de mevcuttur.[2] [1]Medya Günlüğü, Gürsel Demirok “Almanya’daki Atatürk Salonu”, 23.04.2024, erişim: 12.10.2024 [2]DW Türkçe, YouTube, “Atatürk 100 yıl önce Almanya’daydı – DW Türkçe”, 26.10.20217, erişim: 13.10.2024 Görseller: Google Haritalar, Parkhotel Kurhaus, Süleyman Özkan, Ağu 2018
Almanya-Bad Kreuznach, Parkhotel Atatürk Yazıtı : Atatürk’ün Maskı (Giriş Kat) Almanya-Bad Kreuznach, Parkhotel Atatürk Yazıtı : Atatürk’ün Maskı Bad Kreuznach, Parkhotel Kurhaus: Atatürk Maskı[1] Atatürk’ün bu maskı, Almanya’nın Bad Kreuznach kentindeki Parkhotel Kurhaus binasının giriş katındaki Atatürk Yazıtı’nda bulunuyor. Aralık 1917’de Almanya’ya giden Veliaht Şehzadesi Vahdettin ile ona eşlik eden delegasyonda, orduyu temsilen Mustafa Kemal Paşa (Atatürk) da yer almıştı. Heyet ilk iki gün, Almanya’nın Bad Kreuznach kentinde bulunan, o dönemki Alman genel karargâhı olan ve şu an Parkhotel Kurhaus olan binada konaklamışlardı. Atatürk’ün bu ziyareti anısına otelde, 23 Nisan 1997’de bir “Atatürk Salonu” açıldı. Atatürk Salonu açılması fikrinin sahibi, 1973-1997 yılları arasında Türkiye’nin Mainz Başkonsolosu olarak görev yapan Gürsel Demirok idi. Gürsel Demirok, Atatürk Salonu’nun açılması sürecinde önce Bad Kreuznach Belediye Başkanı Ebbeke ve otelin Hırvat kökenli sahibi Gojko Loncar ile görüşür. Bu kişilerin de olumlu yanıt vermesi üzerine otel binasındaki bir salonun adının “Atatürk Salonu” olarak değiştirilmesi kabul edilir. Ayrıca Parkhotel Kurhaus binasının giriş katında, üzerinde Atatürk maskı da olan bir Atatürk Yazıtı olması da kararlaştırılır. Atatürk Yazıtında, Atatürk’ün maskı ve maskın altında da altın varak harflerle Almanca ve Türkçe olarak şu ifadeler yazılıdır: DER GRÜNDER DER REPUBLIK TÜRKEI UND ERSTE STAAT PRÄSIDENT, MUSTAFA KEMAL ATATÜRK (1881-1938), HIELT SICH VOM 19. 20 DEZEMBER 1917 IN DIESEM HOTEL AUF, ZU DER ZEIT SITZ DES GROSSEN HAUPTQUARTIERES 23 APRIL 1997 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN KURUCUSU VE İLK CUMHURBAŞKANI MUSTAFA KEMAL ATATÜRK (1881-1938) O TARİHTE ALMANYA’NIN GENEL KARARGÂH BİNASI OLAN BU OTELDE 19-20 ARALIK 1917 TARİHİNDE KALMIŞLARDIR. 23 NİSAN 1997 Atatürk maskı da bulunan yazıtın açılışı, 23 Nisan 1997 tarihinde, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri Orgeneral İlhan Kılıç ve Rheinland-Pfalz Eyaleti İçişleri Bakanı Walter Zuber tarafından yapıldı.[2] Otelin girişinde yer alan, Atatürk’ün Almanya’yı ziyaretiyle ilgili bilgiler yer aldığı Atatürk Yazıtı, granitten yapılmıştır ve 170X170 boyutlarındadır.[3] Bad Kreuznach, Parkhotel Kurhaus: Atatürk Yazıtı[4] Kurhaus’taki Atatürk Salonu’nda ise Atatürk’ün ikinci maskı bir maskı vardır. Buradaki Atatürk Maskının altında, Atatürk’ün “Yurtta Barış, Dünyada Barış” özlü sözünün Almancası olan “FRIEDE IM LANDE FRIEDE IN DER WELT” altın varak harflerle yazılıdır.” Yazının altında K. Atatürk imzası vardır.[5] Ayrıca Atatürk Salonu’nda, Atatürk’ün bir büstü, iki vitrinde Atatürk’ün yaşamı ve devrimlerine dair belge ve fotoğraflarla onu anlatan kitaplar ve 1917’deki ziyarete ilişkin belgeler de mevcuttur.[6] [1]Görsel: Google Haritalar, Parkhotel Kurhaus, Handem Erkay Guner, Ara 2023 [2,5]Medya Günlüğü, Gürsel Demirok “Almanya’daki Atatürk Salonu”, 23.04.2024, erişim: 12.10.2024 [3]Atatürk Araştırma Dergisi, atamdergi.gov.tr., Zekiye Kopaçlı “Atatürk’ün Almanya’ya Yaptığı Ziyaretin 80. Yıldönümü Münasebetiyle Almanya’da Parkhotel’de Açılan Atatürk Köşesi”, erişim: 13.10.2024 [4]Görsel: Google Haritalar, Parkhotel Kurhaus, Eyüp Aygün, Haz 2018 [6]DW Türkçe, YouTube, “Atatürk 100 yıl önce Almanya’daydı – DW Türkçe”, 26.10.20217, erişim: 13.10.2024
ABD-Washington DC, Türkiye Cumhuriyeti Washington Büyükelçiliği: Atatürk Heykeli ABD-Washington DC, Türkiye Cumhuriyeti Washington Büyükelçiliği: Atatürk Heykeli Amerika Birleşik Devletleri’nin başkenti Washington DC’deki uluslararası elçiliklerin sıralandığı Embassy Row bölgesinde bulunan iki Atatürk heykelinden birisidir. Heykelin kaidesinde “MUSTAFA KEMAL ATATÜRK / 1881 – 1938” yazılıdır.[1] ABD – Washington DC, T.C. Büyükelçiliği: Atatürk Heykeli Milli Savunma Eski Direktörü, Washington ve Atina Eski Silahlı Kuvvetleri Ataşesi Beyazıt Karataş, 2009 yılında Aydınlık gazetesine verdiği bir röportajında, Türkiye Cumhuriyeti Washington Büyükelçiliğindeki Atatürk heykelinin (ve Atatürk maskının) hikâyesini şöyle anlatıyor:[2] T.C. Washington Büyükelçisi O. Faruk Loğoğlu, 1991-1993 yılları arasında T.C. Washington Büyükelçiliği’nde Kıdemli Askeri Ataşe ve Hava Ataşesi olarak görev yapan, dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Halil İbrahim Fırtına onuruna verilen akşam yemeğinde, büyükelçilik kabul salonunda yeni bir Atatürk Büstüne ihtiyaç olduğu dile getirir. Bunun üzerine Org. Fırtına, “Sayın Büyükelçim Türkiye’ye döner dönmez bir Atatürk Maskı ve Atatürk Heykeli’ni Büyükelçiliğimize hediye olarak göndermek istiyorum” der. Ekim 2003 ayı içerisinde de Atatürk Maskı ve Atatürk Heykelini Büyükelçiliğe gönderir. Büst ve heykel, Askeri Ataşelik tarafından teslim alınır. 27 Ağustos 2004 tarihinde, T.C. Washington Büyükelçiliği tarafından Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan gerekli izinler alındıktan sonra ilk defa bir büyükelçilik bahçesine kaidesi hariç 2.75 metre boyundaki “Mustafa Kemal Atatürk Heykeli” Askeri Ataşelik koordinesinde dikilir. Bu yıldan itibarın 10 Kasım Atatürk’ü anma törenleri bu heykel önünde yapılmaktadır. [1]Vikipedi, “Atatürk Heykeli (Türkiye Büyükelçiliği, Washington)”, erişim: 02.11.2024 [2]Aydınlık, “ABD’nin göbeğine dikilen Atatürk heykeli”, 22.05.2019, erişim: 02.11.2024
Hollanda-Rotterdam, Atatürk ve Çanakkale Müzesi: Atatürk’ün Balmumu Heykeli Hollanda-Rotterdam, Atatürk ve Çanakkale Müzesi: Atatürk’ün Balmumu Heykeli Atatürk’ün bu heykeli, Hollanda’nın Rotterdam kentinde bulunan Bülent Türker’e ait olan, “Kornelis van tollaan 9 3065 DA Rotterdam” adresindeki “Atatürk ve Çanakkale Müzesi” içindedir. Hollanda’nın Rotterdam kentinde yaşayan Bülent Türker, Çanakkale Savaşlarının 100. yılı dolayısıyla 2015’te müze haline getirdi. 8 yıl sonra, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılı 20023’te müzenin adını “Atatürk ve Çanakkale Müzesi”ne dönüştürdü. Hollanda ve Avrupa’da yaşayan Türk gençlerine tarihi anlatarak Çanakkale’yi, Atatürk’ü ve Türkiye’yi sevdirmeyi amaçlayan müze, randevu sistemiyle ve ücretsiz gezilebilen bir müzedir.[1] Müzede bulunan Atatürk’e ait ya da Atatürk’le ilgili pek çok eşyadan birisi olan ve müzeye 2023’te getirilen Atatürk’ün balmumu heykeli, heykeltıraşlar Bülent – Şenay İşcan çifti tarafından yapıldı. Heykel, Atatürk’ün birebir ölçülerindedir ve Türkiye’de 4 aylık bir sürede yapılarak Hollanda’ya gönderilmiştir.[2] Hollanda, Atatürk ve Çanakkale Müzesi, Atatürk Heykeli[3] Hollanda, Atatürk ve Çanakkale Müzesi, Atatürk Heykeli[4] [1]AA, ”Hollanda’da yaşayan Türker, evini Çanakkale ve Atatürk müzesine çevirdi”,02.02.2024, erişim: 18.11.2024 [2]Bülent Türker, @bulentturkerhollanda, 4 Şubat 2024, erişim: 19.11.2024 [3]YouTube, Rec’in Dünyası, “ATATÜRK MÜZESİ ROTTERDAM Rec Rocero & Bülent Türker Röportajı”, 27 Ekim 2024, erişim: 19.11.2024 [4]Bülent Türker, @bulentturkerhollanda, 4 Şubat 2024, erişim: 19.11.2024
İtalya-Roma, Museo Pietro Canonice: İzmir Atatürk Anıtı Modeli / Rölyefi İtalya-Roma, Museo Pietro Canonice: İzmir Atatürk Anıtı Modeli / Rölyefi Pietro Canonica, İtalyan heykeltıraş, ressam ve bestecidir. Torino Albertina Güzel Sanatlar Akademisi’nde heykeltıraşlık eğitimi aldı. 1929’da İtalya Akademisi’ne seçildi. Başarılı sanat yaşamı nedeniyle 1950’de İtalya Parlamentosu’na ömür boyu senatör seçilen Pietro Canonica, 8 Haziran 1959’da Roma’da hayatını kaybetti. Uluslararası üne sahip bir heykeltıraş olan Canonica, Cumhuriyet’in ilk yıllarında Türkiye’de gerçekleştirdiği büyük çaplı mermer ve bronz heykeller ile Türk sanat tarihinde iz bırakmıştır. Türkiye’deki çalışmaları; Ankara Etnografya Müzesi önündeki “Atlı Atatürk Anıtı” (29 Ekim 1927), Ankara Sıhhiye Zafer Meydanı’ndaki “Mareşal Atatürk Anıtı” (04 Kasım 1927), İstanbul Taksim ‘deki “Cumhuriyet Anıtı” (08 Ağustos 1928)” ve İzmir’deki “İzmir Atatürk Anıtı” (27 Haziran 1932) ile Atatürk büstleridir.(1927-1928)[1] Sanatçının Roma’daki evi ve atölyesi, ölümünden sonra, 1961 yılında müzeye dönüştürülmüştür. “Viale Pietro Canonica, 2, 00197 Roma RM, İtalya” adresindeki müzenin giriş cephesinin önünde bir Alp askerini ve katırını tasvir eden bronz heykeller; zemin ve alt katlarda Pietro Canonica’nın kopyaları ve orijinalleri de dahil olmak üzere eserlerinin ile eskizlerinin sergilendiği odalar vardır. [2] İçinde sanat merkezi ve kafelerin bulunduğu Roma-Villa Borgese park içindeki “Museo Pietro Canonice” içinde; sanatçının Ankara’da yaptığı Atatürk Büstü, İzmir Atatürk Anıtı ve Taksim Atatürk Anıtı (Anıtın Kurtuluş Savaşı kısmı) model/rölyeflerine esas çalışmaları yer alıyor.[3] İtalya’nın başkenti Roma’daki “Museo Pietro Canonice” ve sanatçının bu çalışmaları içinde yer alan İzmir Atatürk Anıtı 1932): Pietro Canonica Müzesi’ndeki İzmir Atatürk Anıtı’nın orijinal eserin kaidesinin rölyefleri. (Tip: Heykel, Yıl: 1932, Malzeme ve teknik: Bronz kaplı alçı, Envanter: env. C.472nin modeli)[4] Pietro Canonica Müzesi’ndeki İzmir Atatürk Anıtı kaidesinin sol yanı[5] Pietro Canonica Müzesi’ndeki İzmir Atatürk Anıtı kaidesinin sağ yanı[6] Kİzmir Atatürk Anıtı: İzmir Cumhuriyet Meydanı’na Millî Mücadele’yi temsil etmek üzere 1932’de dikildi. İzmir valiliği ve belediye tarafından heykeltıraş Pietro Canonica’ya yaptırıldı. Koyu kırmızı renkli Afyonkarahisar mermerinden bir kaide ve Atatürk’ün atlı bronz heykelinden oluşur. Kaidenin üç cephesinde Kurtuluş Savaşı ve zafer konulu bronz kabartma vardır. 27 Temmuz 1932’de açılan anıtın kaidesi, mimar Asım Kömürcü tarafından hazırlandı. Heykel ise Roma’da yapılıp İzmir’e getirildi.[7] Kaide yapımı için 40.000 TL, heykel ve rölyefler için 150.000 TL, meydan düzenlemesi için 50.000 TL olmak üzere toplam 240.000 TL’ye mal oldu. Atatürk heykeli, dikdörtgen prizma şeklindeki kaidenin üzerindedir. Anıtta Atatürk, mareşal üniformasıyla ve savaş yöneten kumandan kimliği ile betimlenmiştir. Sol eliyle atın dizginlerini tutmakta, sağ kolu yere paralel olarak ileri doğru uzanmış işaret parmağı ile Akdeniz’i göstermektedir. Bu duruş, Atatürk’ün “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir ileri!” emrini verdiği anı simgelemektedir. Kaidenin üç cephesinde, yan cephelerin yarısını, ön cepheyi tümüyle kaplayan Kurtuluş Savaşı ve zafer konulu bronz kabartma yer almaktadır. Ön yüzde, Kurtuluş Savaşı’na katılan kahraman kadın ve askerlerimiz betimlenmiştir. Ön düzlemde ay yıldızlı bayrağı taşıyan beli hançerli kahraman bir köylü kızı İzmir yolunda ilerlerken görülmektedir. Ön Cephede, bronz harflerle: ”ORDULAR İLK HEDEFİNİZ AKDENİZ’DİR, İLERİ! BAŞKUMANDAN GAZİ MUSTAFA KEMAL, EYLÜL 1922”, Ön cephedeki rölyefin altında: ”BÜYÜK KURTARICIYA İZMİR‘İN MİNNET VE ŞÜKRANI, KURTULUŞ: 9 EYLÜL” yazılıdır. Kaidenin sağ yan kısmında bulunan kabartma Kemalpaşa yolunda Belkahve mevkiinden ordunun İzmir’e yürüyüşünü gösteriyor. Bu sahnede, başkumandan, Belkahve mevkiindeki asırlık çınar ağacı altındaki çeşmeden avuçlarıyla su içmekte ve dört asker bir topu iple dağın tepesine çıkarmaya çalışmaktadır. Ayrıca silâh yüklü bir kağnı ve uzaktan İzmir Körfezi görünüyor. Kaidenin sol yanındaki kabartmada, Türk ordusunun İzmir’e girişinin halkta uyandırdığı sevinç betimlenmiştir. Kabartmanın ayrıntılarına bakıldığında İzmir halkı ve askerlerin kavuşmasının yarattığı sevincin başarıyla verildiği görülür. Tüfeğini havaya kaldırmış bir Türk askeri ve cepheden dönen oğluna sarılmış bir ihtiyar, savaştan dönen babalarını kucaklamaya koşan çocuklar, Asker oğlunu kavuşmanın sevinciyle kollarını havaya kaldırmış başı örtülü kadın bu ayrıntılardan bazılarıdır.[8] Madeni Para Görseli[9] İzmir, Atatürk Anıtı[10] [1]tr.wikipedia.org, “Pietro Canonica”, erişim: 16.09.2024 [2]it.wikipedia.org, “Museo Canonica”, “Pietro Canonica”, erişim: 16.09.2024 [3]Positive Hour with İclal Margariti, “Roma’da Atatürk’le karşılaşmak-Roma”, 29 Ağustos 2020, erişim: 16.09.2024 [4] GÖRSEL:MUSEO PİETRO CANONİCA VE VİLLA BORGHESE, “museocanonica.it, “The taking of Smyrna – Monument to Kemal Ataturk” [5] GÖRSEL: DAILYMOTION, dailymotion.com, “Roma’daki Canonica Müzesi Milli Mücadele dönemi eserlerine ev sahipliği yapıyor” [6] GÖRSEL: DAILYMOTION, dailymotion.com, a.g.video [7]Vikipedi, “İzmir Atatürk Anıtı”, erişim: 18.09.2024 [8]İşte Atatürk, “Atatürk Anıtı, İzmir”, erişim: 18.09.2024 [9] Madeni Para Görseli: cumhuriyetparalari.com, “Pietro Canonica”, 29.10.2023, erişim:26.09.2024 [10]Görsel: Kent Yaşam, Alahattin Gürırmak “Atatürk heykelinin rölyefindeki askerin koluna ne oldu?”, 03.10.2016, erişim: 18.09.2024
Kanada-Halifax, Canadian Museum of Immigration at Pier 21: Atatürk Anıtı Kanada-Halifax, Canadian Museum of Immigration at Pier 21: Atatürk Anıtı Bu anıta, bazı kaynaklarda “Çanakkale Anıtı” ya da “Gelibolu Anıtı” da denilmektedir. Google Maps ve Mapcarta’da ise “Halifax Atatürk Memorial“ (Halifax Atatürk Anıtı) olarak yer almıştır. Atatürk Anıtı, Kanada’nın Nova Scotia eyaletinin başkenti Halifax’ta bulunan, Kanada’ya Halifax üzerinden giriş yapmış göçmen toplumlar anısına kurulan Halifax Pier 21 Göçmen Müzesi’nin bahçesindedir. 21 Mayıs 2016’da düzenlenen bir törenle açılan anıt, I. Dünya Savaşı sırasında Çanakkale Savaşlarında birbirlerine karşı savaşan Türk ve Kanadalı askerlerin ortak anısına yapıldı.[1] Türk toplumunun girişimiyle hazırlanan ve granitten yapılmış anıt, İki ton ağırlığında, 165x65x50 santimetre ebatlarındadır. Anıtın açılışı törenine Türkiye’nin Halifax Fahri Başkonsolosu Ali Vehbi Çınar ve kentteki Türk toplumunun temsilcileri katıldı. Tören Çanakkale şehitleri için saygı duruşu ile başladı. Törende, İstiklal Marşı ve Kanada milli marşının ardından Çanakkale Türküsü seslendirildi. Anıtın açılış kurdelesini, aynı zamanda Halifax milletvekili olan Kanada Federal Parlamentosu Başkanı Geoff Regan ile Türkiye’nin Ottawa Büyükelçisi Selçuk Ünal kesti. Türk milletinin tarihin küllerinden çıkarak İstiklal Savaşı’nı kazandığını anlatan Büyükelçi Ünal, “Birlikte yaşadığımız tarih bizleri bölmedi, birleştirdi. Tarih sayfalarında, tarihin bu sayfasının bir örneği daha yoktur.” dedi. Regan da I. Dünya Savaşı’na katılmış Kanada ve Türkiye’nin dostluk ilişkilerini geliştirmekte olduğunu söyledi. Reagan, “Geçmişin hatıraları iki halkı birleştiriyor. Modern Türkiye ile Kanada bugün NATO içinde önemli iki müttefik.” diye konuştu. Açılışa ayrıca Halifax Belediye Başkan Vekili Matt Whitman, Eyalet Göçmen Bakanı Lena Metlege Diab, Eyalet Kültür Bakanı Tony Ince ve anıta yeri sağlayan Halifax Uluslararası Liman İdaresinin Genel Müdürü Krista Dempsey de katılarak konuşma yaptılar. Anıtta Türk ve Kanada bayrakları ile askerlerin Çanakkale’deki ortak tarihini anlatan ifadeler ve Atatürk’ün Anzak anneleri için söylediği sözler yer almaktadır.[2] Anıtta İngilizce olarak şunlar yazılıdır: LEST WE FORGET A TRIBUTE TO ALL FALLEN SOLDIERS IN GALLIPOLI, CANAKKALE FOR TURNING THE TRAGEDIES OF WAR INTO FRIENDSHIP AMONG ALL THOSE NATIONS WHO NEVER FORGET THE PAST, BUT EMBRACE THE FUTURE FOR PEACE “THOSE HEROES WHO SHED THEIR BLOOD AND LOST THEIR LIVES… YOU ARE NOW LYING IN THE SOIL OF A FRIENDLY COUNTRY THEREFORE, REST IN PEACE. THERE IS NO DIFFERENCE BETWEEN THE JOHNNIES AND THE MEHMETS TO US WHERE THEY LIE SIDE BY SIDE HERE IN THIS COUNTRY OF OURS… YOU, THE MOTHERS WHO SENT THEIR SONS FROM FAR AWAY COUNTRIES, WIPE AWAY YOUR TEARS: YOUR SONS ARE NOW LYING IN OUR BOSOM AND ARE IN PEACE. AFTER HAVING LOST THEIR LIVES ON THIS LAND, THEY BECOME OUR SONS AS WELL.” MUSTAFA KEMAL ATATÜRK FIRST PRESIDENT OF THE REPUBLIC OF TURKEY FROM HIS 1934 SPEECH ADDRESSED TO ALL MOTHERS OF THE SOLDIERS INCLUDING CANADIANS WHO DIED IN ÇANAKKALE (UNUTMAYACAĞIZ GEÇMİŞİ ASLA UNUTMAYAN, GELECEĞİ BARIŞ İÇİN KUCAKLAYAN TÜM MİLLETLER ARASINDA SAVAŞIN TRAJEDİLERİNİ DOSTLUĞA DÖNÜŞTÜRMEK İÇİN ÇANAKKALE, GALLİPOLİ’DEKİ TÜM ŞEHİT ASKERLERE BİR SAYGI “BU MEMLEKETİN TOPRAKLARI ÜSTÜNDE KANLARINI DÖKEN KAHRAMANLAR! BURADA BİR DOST VATANIN TOPRAĞINDASINIZ. HUZUR VE SÜKÛN İÇİNDE UYUYUNUZ. SİZLER, MEHMETÇİKLERLE YANYANA, KOYUN KOYUNASINIZ. UZAK DİYARLARDAN EVLATLARINI HARBE GÖNDEREN ANALAR! GÖZYAŞLARINIZI DİNDİRİNİZ. EVLATLARINIZ, BİZİM BAĞRIMIZDADIR. HUZUR İÇİNDEDİRLER VE HUZUR İÇİNDE RAHAT RAHAT UYUYACAKLARDIR. ONLAR, BU TOPRAKTA CANLARINI VERDİKTEN SONRA, ARTIK BİZİM EVLATLARIMIZ OLMUŞLARDIR.” MUSTAFA KEMAL ATATÜRK, TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN İLK CUMHURBAŞKANI 1934’TE ÇANAKKALE’DE ÖLEN KANADALILAR DAHİL TÜM ASKER ANNELERİNE HİTAP EDEN KONUŞMASINDAN) Atatürk’ün bu anıtta da yer alaln, Birinci Birinci Dünya Savaşı sırasında Britanya İmparatorluğu’nun ordusunda savaşan Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerden oluşan kolordu (Australian and New Zealand Army Corps / ANZAC) askerlerinden Çanakkale Savaşlarında Gelibolu’da yaşamını yitirenlerin annelerine seslenişindeki sözlerinin kaynağı, Atatürk döneminin İçişleri Bakanlarından Şükrü Kaya’dır. Şükrü Kaya bu sözleri, Atatürk’ün bizzat yazıp kendisine verdiğini söylemiştir. Atatürk’ün sözlerinin aslı ile yabancı dil çevirileri arasında ise bu anıtta da görüldüğü üzere fark vardır. Fark; yabancı dildeki çevirilere sözlerin aslında olmayan “bizim için Johnnyler ile Mehmetler arasında bir fark yoktur” (There is no difference between the Johnnies and the Mehmets to us) tümcesinin fazladan eklenmiş olmasıdır. (Ayrıntılı bilgi için lütfen tıklayınız) KANADA, Halifax, Atatürk Anıtı[3] [1]Hürriyet Daily News, “Kanada’da inşa edilen Gelibolu Anıtı”, 21 Mayıs 2016, erişim: 20.11.2024 [2]AA, Muhabir: Seyit Aydoğan “Kanada’ya Çanakkale Anıtı dikildi”, 22.05.2016, erişim: 20.11.2024 [3]Görseller: HMdb.org, THE HISTORICAL MARKER DATABASE, “ Photographed by Rev. Ronald Irick, June 23, 2022”, erişim: 20.11.2024
Çekya-Prag, Türkiye Prag Büyükelçiliği: Atatürk Büstü Çekya-Prag, Türkiye Prag Büyükelçiliği: Atatürk Büstü Atatürk’ün bu büstü, Çek Cumhuriyeti’nin (Çekya) başkenti bulunan Türkiye Cumhuriyeti Prag Büyükelçiği bahçesindedir.[1] Atatürk büstünün kaidesinde, Atatürk’ün özlü Türkçe, Çekçe ve İngilizce olarak “YURTTA SULH, CİHANDA SULH / MIR DOMA, MÍR VE SVĚTĚ / PEACE AT HOME, PEACE ABROAD ve M.KEMAL ATATÜRK (1881-∞)” yazılıdır.[2] Prag Büyükelçisi Egemen Bağış’ın anlatımıyla, buradaki Atatürk büstünün hikâyesi şöyledir: Egemen Bağış Prag Büyükelçiliği görevine başladığında 10 Kasım törenlerinin bir Atatürk fotoğraf portresi önünde yapıldığını duyunca, Atatürk büstü olmamasını eksiklik olarak görür. Büyükelçilikte görevli Askeri Ataşe Albay Şevket Aktay’dan bir Atatürk büstü bulmasını ister. Albay Şevket Aktay, İzmir’deki devre arkadaşlarından biri aracılığı ile bu büstü temin eder. THY Müdürü Gökhan Çetin Bey bu büstün kargo sorumluluğunu üstlenir ve Prag’a gelmesini organize eder. Büstü önce Prag’da bir parka hediye etmeyi düşünürler ancak daha sonra ona en yakışacak yerin bayrağımızın 24 saat dalgalandığı bu nokta olacağına karar verilir. Büstün kaidesini iş insanları Türkiye’den doğal taş, seramik ve inşaat malzemesi ihracatı yapan Ephestone şirketinin Sayın Gökhan Güngör ve Azur İnşaatın Genel Müdürü Yusuf Can Uysal hazırlarlar ve kardeşlerimiz Büyükelçiliğe hediye ederler. Atatürk büstünün açılışı, Atatürk’ün ölümünün 83. yılı olan 10 Kasım 2021 tarihinde yapılır. Anma ve açılış törenine, Türkiye’nin Prag Büyükelçisi Egemen Bağış ve eşi Beyhan N. Bağış’ın yanı sıra Askeri Ateşe Yarbay Cem Tekin, Büyükelçilik mensupları ve vatandaşlar katılır. Büyükelçisi Egemen Bağış açılış konuşmasında şunları söyler: “Dünya tarihinde çok az lider öldükten birkaç yıl sonra dahi ancak hatırlanırken, milletimizin Atasına olan sevgisinin her geçen gün artması başlı başına bir mesajdır. Atatürk’ün bu topraklara ve özellikle Karlovy Vary’e, dostu olarak bildiğimiz Çek devlet adamı Sayın Masarky’e ve Çek halkına ilgi ve sevgisinden dolayı genç Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk açtığı sefaretlerden biri olarak Prag’da Cumhuriyetin ilk yıllarından bu yana Büyükelçiliğimiz olmasına rağmen bu şehrin tarihindeki ilk Atatürk büstünün açılışını yapmış olmak hepimiz için büyük bir gurur ve onur vesilesidir. Atatürk’ü anlatmaya zaman yetmez. Bence önemli olan zaten onu anlatmak değil onun hayallerini gerçekleştirmektir. Ülkemiz her açıdan güçlendikçe ve onun tabiri ile muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıktıkça, Atamızın da öngörüleri gerçekleşiyor. O yüzden buradaki tüm kardeşlerimin onun emanetine sahip çıkarak bu gurbet diyarında kendi alanlarında en iyi olmaya çalışarak, Atatürk’ün hayallerini gerçekleştirmeye katkı verdiğini bildiğim için mutluyum.”[3] [1] Görsel:Avrupa Gazete, “Çekya’da Büyük Önder Atatürk, ebediyete intikalinin 86. yılında anıldı”, 10.11.2024, erişim: 13.11.2024 [2]Görsel: KRT, “Türkiye’nin Prag Büyükelçiliği’ne Atatürk heykeli”, 02.12.2022, erişim: 13.11.2024 [3]Tüm Haberler.com, “Prag’da ilk kez Atatürk büstü açıldı”, 10 Kasım 2021, erişim: 13.11.2024
Avustralya-North Adelaide, Cross of Sacrifice Memorial Gardens: Atatürk’e Saygı Anıtı Avustralya-North Adelaide, Cross of Sacrifice Memorial Gardens: Atatürk’e Saygı Anıtı Ataturk’s Tribute Memorial (Atatürk’e Saygı Anıtı)[1], Avustralya’da, “King William Road, Cross of Sacrifice Memorial Gardens, Pennington Terrace, North Adelaide, 5006” adresindedir. North Adelaide – Cross of Sacrifice Memorial Gardens’ta (Kurban Haçı Anıt Bahçeleri) bulunan Anıt, Birinci Dünya Savaşı’nda Gelibolu’da yaşamını yitirenlerin anısına yapılmıştır. Anıtta beton bir levha taban üzerine yerleştirilmiş gri granit bir blok, bu bloğun üzerinde de bir bölümü merkezden yana doğru stilize edilmiş bir granit daire düzenlemesi vardır. Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözleri, biri İngilizce diğeri Türkçe olarak bu bölümlere yazılmıştır.[2] ANZAC, Birinci Birinci Dünya Savaşı sırasında Britanya İmparatorluğu’nun ordusunda savaşan, Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerden oluşan kolordunun (Australian and New Zealand Army Corps) baş harflerinden oluşan kısaltmadır. Avustralyalılar, Atatürk’ü ilk Türk Cumhurbaşkanı, asker ve milliyetçi lider olarak tanımlarlar. Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözlerini de Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale Savaşlarında Gelibolu’da savaşan askerlerin fedakârlıkları ile yaşamını yitirenlerin yakınlarının kederini ve acısını anlamasının ve şefkatinin bir örneği olarak kabul ederler. Anıtın açılışı 11 Kasım 2008 Salı günü yapılmıştır. Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki dünyaca ünlü sözleri, İngilizce ve Türkçe olarak bu anıtta şöyle yazılmıştır: İngilizce: “Those heroes that shed their blood and lost their lives… You are now lying in the soil of a friendly country. Therefore rest in peace.There is no difference between the Johnnies and Mehmets to us where they lie side by side. Here in the country of ours. You, the mothers, who sent their sons from far away countries. Wipe away your tears. Your sons are now lying in our bosom and are in peace. After having lost their lives on this land, they have become our sons as well. Ataturk, 1934” Türkçesi: “Bu memlekette kanlarını döken kahramanlar! Burada bir dost vatanın toprağındasınız. Huzur içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçikle yan yana koyun koyunasınız… Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı siliniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler. Onlar bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.” Atatürk, 1934”[3] Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözlerin kaynağı, Atatürk döneminin İçişleri Bakanlarından Şükrü Kaya’dır. Şükrü Kaya bu sözleri, Atatürk’ün bizzat yazıp kendisine verdiğini söylemiştir. Atatürk’ün sözlerinin aslı ile yabancı dil çevirileri arasında ise fark vardır. Fark; yabancı dildeki çevirilere sözlerin aslında olmayan “bizim için Johnnyler ile Mehmetler arasında bir fark yoktur” (There is no difference between the Johnnies and the Mehmets to us / Il n’y a pas de différence entre les Johnnies et les Mehmets qui reposent côte à côte dans ce pays qui est le nôtre) tümcesinin fazladan eklenmiş olmasıdır. (Ayrıntılı bilgi için lütfen tıklayınız) Görseller[4] [1]Görsel: State Library, “Ataturk’s Tribute Memorial, North Adelaide [B 72981] • Photograph”, erişim: 05.11.2024 [2]Virtual War Memorial Australia, “North Adelaide Ataturk’s Tribute Memorial”, erişim: 05.11.2024 [3]Monument Australia, “Ataturk`s Tribute”, erişim: 04.11.2024 [4](Diğer Görseller) Monument Australia, “Ataturk`s Tribute”, Fotoğraflar: Bryan Cole (01.08.2005), erişim: 04.11.2024
Avustralya-Maryborough, Queens Park, Gallipoli to Armistice Maryborough’s Anzac Memorial (Gelibolu’dan Mütarekeye Maryborough Anzak Anıtı): Mustafa Kemal Atatürk Anıtı Avustralya-Maryborough, Queens Park, Gallipoli to Armistice Maryborough’s Anzac Memorial (Gelibolu’dan Mütarekeye Maryborough Anzak Anıtı): Mustafa Kemal Atatürk Anıtı Mustafa Kemal Atatürk Anıtı[1], Avustralya’nın Queensland (QLD) eyaletinin Maryborough kentindeki Queens Park içinde bulunan Gallipoli to Armistice Maryborough’s Anzac Memorial (Gelibolu’dan Mütarekeye Maryborough Anzak Anıtı) yürüyüş yolunun sonundadır. ANZAC, Birinci Birinci Dünya Savaşı sırasında Britanya İmparatorluğu’nun ordusunda savaşan, Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerden oluşan kolordunun (Australian and New Zealand Army Corps) baş harflerinden oluşan kısaltmadır. Gallipoli to Armistice Maryborough’s Anzac Memorial (Gelibolu’dan Mütarekeye Maryborough Anzak Anıtı), ANZAC efsanesinin doğuşunu anlatan bir anıttır. Anıtta 25 Nisan 1915’te Gelibolu’ya ilk çıkan 9. Tabur’a ait üç botun ölçekli modelleri, Ateş açılmadan önce karaya çıkan ilk bottaki adamların mektupları ve Gelibolu’ya karaya çıkan ilk ANZAC askeri Teğmen Duncan Chapman’ın heykeli bulunuyor. Cephede savaşmış Wide Bay bölgesi askerlerinin sevdiklerine yazdıkları mektuplar, anıtın yürüyüş yoluna yerleştirilmiş gökyüzüne yükselen çelik panellere yazılmıştır.[2],[3] Mustafa Kemal Atatürk Anıtı, Gelibolu’dan Mütarekeye Maryborough Anzak Anıtındaki yürüyüş yolunun sonundadır. “Mustafa Atatürk anısına yapılan anıt, Queen’s Park’taki “Gelibolu’dan Mütareke’ye” parkurunun en son eklenenidir.”[4] Dikey pirinç bir profil biçimindeki anıt, Türkiye’nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ü anısına yapılmıştır. Anıtta Atatürk’ün bir maskı vardır. Maskın altında, Avustralyalıların Atatürk’ün Gelibolu’da yaşamını yitiren ANZAC’lara övgüsü olarak nitelendirdikleri, ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözler İngilizce olarak yazılıdır. [5] Mustafa Kemal Atatürk Anıtındaki mask, Türkiye Cumhuriyeti Brisbane Fahri Başkonsolosu Turgut Manlı’nın hediyesidir. Anıtın açılışı 23 Temmuz 2021 tarihinde yapılmıştır. Açılış törenine çevre illerden gelen Türk vatandaşları, Gallipoli to Armistice Memorial komitesi başkanı Nancy Bates, Fraser Coast Belediye Başkanı George Seymour, The Federal Member for Wide Bay Mr. Llew O’Brien, State Member for Marybrough Mr. Bruce Saunders, MC Greg Bolderrow ve RSL Marybrough Başkanı Paul Coleman katılmışlardır. [6] Türk göçmenler adına Emet Çoban ile Gallipolu to Armistice Committee (Gelibolu’dan Mütarekeye Komitesi) başkanı Nancy Bates’in konuşmacılar arasında yer aldığı[7] anıtın açılışını Türkiye Cumhuriyeti Brisbane Fahri Başkonsolosu Turgut Manlı ve Fraser Coast Belediye Başkanı George Seymour birlikte yapmışlardır. Anıttaki maskın altında yer alan, Atatürk’ün Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkele Savaşlarında yaşamını yitiren ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki dünyaca ünlü sözleri, İngilizce olarak yazılıdır: “Those heroes that shed their blood and lost their lives… You are now lying in the soil of a friendly country. Therefore rest in peace.There is no difference between the Johnnies and Mehmets to us where they lie side by side. Here in the country of ours. You, the mothers, who sent their sons from far away countries. Wipe away your tears. Your sons are now lying in our bosom and are in peace. After having lost their lives on this land, they have become our sons as well. Ataturk, 1934” (“Bu memlekette kanlarını döken kahramanlar! Burada bir dost vatanın toprağındasınız. Huzur içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçikle yan yana koyun koyunasınız… Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı siliniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler. Onlar bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.” Atatürk, 1934”) Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözlerin kaynağı, Atatürk döneminin İçişleri Bakanlarından Şükrü Kaya’dır. Şükrü Kaya bu sözleri, Atatürk’ün bizzat yazıp kendisine verdiğini söylemiştir. Atatürk’ün sözlerinin aslı ile yabancı dil çevirileri arasında ise fark vardır. Fark; yabancı dildeki çevirilere sözlerin aslında olmayan “bizim için Johnnyler ile Mehmetler arasında bir fark yoktur” (There is no difference between the Johnnies and the Mehmets to us / Il n’y a pas de différence entre les Johnnies et les Mehmets qui reposent côte à côte dans ce pays qui est le nôtre) tümcesinin fazladan eklenmiş olmasıdır. (Ayrıntılı bilgi için lütfen tıklayınız) (Bu anıtın resmi açılışı 23 Temmuz 2021 tarihinde Fraser Sahil İlçe Meclisi Belediye Başkanı Cr George Seymour ve Türkiye Cumhuriyeti Fahri Konsolosu Turgut Manlı tarafından yapılmıştır.)” [1]Görsel: Facebook, T.C. Brisbane Fahri Başkonsolosluğu /Turkish Honorary Consulate in Brisbane”, 23.07.2021, erişim: 06.11.2024 [2]Fraser Coast, “Gallipoli to Armistice Memorial”, erişim: 06.11.2024, https://www.visitfrasercoast.com/product/gallipoli-to-armistice-memorial/ [3]Virtual Memorial Australia, “Maryborough ANZAC Memorial Walk”, erişim: 06.11.2024 [4]7NEWS Wide Bay, “Sculpture of the first President of Turkey has been unveiled in Marybor…”, 27.07.2021, erişim: 05.11.2024 [5]Monument Australia, “Mustafa Kemal Ataturk”, erişim: 04.11.2024 [6]Facebook, T.C. Brisbane Fahri Başkonsolosluğu /Turkish Honorary Consulate in Brisbane, “”, 23.07.2021, erişim: 06.11.2024 [7]7NEWS Wide Bay, “Sculpture of the first President of Turkey has been unveiled in Marybor…”, 27.07.2021, erişim: 05.11.2024
Kuzey Makedonya-Üsküp, T.C. Üsküp Büyükelçiliği: Atatürk Heykeli Kuzey Makedonya-Üsküp, T.C. Üsküp Büyükelçiliği: Atatürk Heykeli Atatürk’ün bu heykeli, Kuzey Makedonya’da, Türkiye Cumhuriyeti Üsküp Büyükelçiliği bahçesindedir. Türkiye Yardım Sevenler Derneği’nin Beyoğlu Şubesinin önerisi ve öncülüğünde, Genel Merkez Yönetim Kurulunun eski genel başkanı Birsen Eldem başkanlığında aldığı karara dayalı olarak, Devlet Sanatçısı Metin Yurdanur’a yaptırıldı. Heykeli bağış olarak Üsküp ‘e getiren Yavuz Yalçın, kaide ve yerleştirilme işlemlerini bedelsiz gerçekleştiren LİMAK firmasıdır. Heykelin açılışı Aralık 2019’da yapıldı. Üsküp Büyükelçisi Tülin Erkal Kara, Elçilik Müsteşarı Umut Öztürk ve Elçilik görevlilerinin ev sahipliği yaptığı açılış törenine, Türk Demokrat Partisi (TDP) Genel Başkanı E. Devlet Bakanı Beycan İlyas, LİMAK Üsküp Ülke Direktörü Kurthan Apaydın, TRT Makedonya Temsilcisi Bünyamin Şahin, Ramstore Ceo’su Ayhan Uzun, Halkbank İcra Kurulu Üyesi Buket Gerecci, Avrupalı Türk Demokratlar Birliği (UETD) Başkanı Salih Utaş, Anadolu Ajansı temsilcisi Seyit Emin, Üsküp’de yaşayan Türk iş insanları, Makedon misafirler ile Türkiye Yardım Sevenler Derneği’nin Genel Başkanı Dilek Bayazıt, 2. Başkanı Dolunay Yalçın ve Beyoğlu Şube Başkanı Saadet Suyolcuoğlu katıldı.[1] Türkiye Yardım Sevenler Derneği Başkan Dilek Bayazıt açılış töreninde yaptığı konuşmada, Derneklerinin Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün bizzat talimatıyla kurulan bir dernek olduğunu kaydederek, Atatürk’ü doğduğu topraklara getirebilmekten mutluluk duyduklarını ifade etti. Atatürk’ün Kocacık’ta baba evinin, Manastır’da okuduğu okulunun, Üsküp’te de heykelinin bulunduğunu ifade eden Türkiye Cumhuriyeti Üsküp Büyükelçisi Tülin Erkal Kara yaptığı konuşmada “Heykelin Üsküp Şehir Belediyesi bünyesinde konulacağı ve orada bir tören yapılacağı yönünde planlama yapılmıştı. Ne yazık ki buradaki arkadaşlar da çok uğraştılar fakat kabul görmedi. Bazı sıkıntılar meydana geldi. Tabii heykel de gümrükte yaklaşık 2 aydır bekliyordu. Biz de dedik ki madem buraya kadar gelmiş heykelimiz, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ulu önder Mustafa Kemal Atatürk’ün, Türkiye Cumhuriyetimizin Büyükelçiliğinde konulmasının uygun olacağını düşündük”[2], “Şunu gördük, Mustafa Kemal Atatürk bütün dünya tarafından benimsenmiş. Özellikle ve özellikle de Makedonya’nın bir evladı olarak Türkiye’ye bu kadar yardımları olmuş, Türkiye’de sayısız hizmetler yapmış bir büyüğümüzü burada ilelebet anacağız”[3] dedi. Heykelin kaidesinde Atatürk’ün “Yurtta Barış, Dünyada Barış” özlü sözü, Türkçe, Makedonca ve İngilizce olarak yazılıdır: “Yurtta sulh, cihanda sulh”, “Мир ВО ДОМОТ, мир во светот”, “Peace at home Peace inthe World” T.C. Üsküp Büyükelçiliği: Atatürk Heykeli ve Diğer Görseller[4] [1]Türkiye Yardım Sevenler Derneği, “Ata’mızın Heykeli Üsküp’te”, erişim: 09.12.2024 [2]Yeni Balkan, “T.C. Üsküp Büyükelçiliği Konutunda Atatürk Heykeli Dikildi”, 14.12.20219, erişim: 09.12.2024 [3]Haber Makedonya, “Türkiye’nin Üsküp Büyükelçiliği konutu önüne Atatürk heykeli”, 16.12.2019, erişim: 09.12.2024 [4]Görseller: Türkiye Yardım Sevenler Derneği, “Ata’mızın Heykeli Üsküp’te”, erişim: 09.12.2024