Kazakistan-Almaty, Atatürk Parkı: Atatürk Heykeli Kazakistan-Almaty, Atatürk Parkı: Atatürk Heykeli Mustafa Kemal Atatürk Anıtı, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in, 2023 yılında verdiği, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılı dolayısıyla anıt dikilmesi talimatı doğrultusunda yapılmıştır. Kazakistan’ın en büyük kenti Almatı’da, Almatı Valiliği tarafından 2023 yılında Mustafa Kemal Atatürk anısına açılan “Atatürk Parkı”ndadır. Açılışı Ocak 2024’te yapılan Anıtın heykeltıraşları Kazak Aidos Burkitbayer ve Timur Burkitbayer ‘dir. Anıttaki heykel, granit kaide üzerinde bronz malzemeden yapılmıştır ve 4 metre yüksekliğindedir. Kaidesinde “Мұстафа Кемал Ататүрік” yazılıdır. Heykelin açılışını Kazakistan Kültür ve Enformasyon Bakanı Aida Balayeva ve Almatı Valisi Yerbolat Dosayev gerçekleştirdi. Açılış törenine ayrıca, Türkiye Astana Büyükelçisi Mustafa Kapucu, Türkiye Almatı Başkonsolosu Evren Müderrisoğlu ve TÜRKSOY Teşkilatı Genel Sekreteri Sultan Raev katıldı.[1] Türkiye’nin Astana Büyükelçisi Mustafa Kapucu törende yaptığı konuşmada da Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in liderliğindeki ortak tarih, dil, kültür ve dini paylaştıkları Kazak halkının Cumhuriyet’in 100. yılında sunduğu bu hediyenin çok anlamlı olduğunu belirterek, “100. yılı kutlama sevincimize ortak olduğunuz için içten teşekkürlerimizi sunuyoruz. Atatürk’ün fikirleri ve liderliği, bugün hala tüm dünyada halklara ilham kaynağı olmayı sürdürmektedir. Gazi Mustafa Kemal, imkânsızlıklar içinde büyük bir azim ve kararlılıkla modern, demokratik ve laik cumhuriyeti inşa etmiştir.” dedi.[2] Kazakistan Kültür ve Enformasyon Bakanı Aida Balayeva “Mustafa Kemal Atatürk, bir halkın evlâdı olmasına rağmen birçok halkın kaderinde silinmez izler bırakmış bir dünya şahsiyetidir. O, millî ruhla birlikte medeniyetin bütün değerini bünyesinde toplamış, gelenekle birlikte bir kültür şaheseri, ileri eğitim ve bilgi birikimine sahip özel bir şahsiyettir. Uyguladığı kültürel, siyasi, ekonomik ve sosyal reformlarla modern toplumun oluşumuna paha biçilmez katkılarda bulundu. Bu nedenle Atatürk kardeşim, sadece Türk ülkesine değil, ülkemize de çok yakın, parlak, kendi nesline örnek olan, ahlâk öğreten bir insandır.” dedi.[3] Uluslararası “Turksoy” Örgütü Genel Sekreteri Sultan Raev, Atatürk’ün Türk Dünyası için önemini vurguladı. Raev, “Bugün Almatı şehrinde tarihi gün. Türk Dünyası’nın lideri ve mimarı Mustafa Kemal Atatürk’ün heykelinin açılışı gerçekleşmektedir. Bunun, Kazak halkının büyük lidere olan büyük saygısının ve iki ülkenin bağımsızlıklarının göstergesi olduğunu düşünüyorum. Burada üç şeyi vurgulamak istiyorum. Geçtiğimiz yıl Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yıl dönümünü kutladık. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu o yıllarda Mustafa Kemal Atatürk çok önemli bir konuyu vurgulayarak, Orta Asya’da yaşayan kardeş halkların bir gün bağımsızlıklarına kavuşacaklarını öngörerek, o gün geldiğinde onları ilk tebrik edenin Türkiye Cumhuriyeti olacağını söylemiş. Gerçekten de bağımsızlıklarını ilan ettiğinde bu ülkeleri tanıyan ve tebrik eden ilk ülke Türkiye Cumhuriyeti olmuştur. İkincisi, biliyorsunuz Türk Devletleri Astana’da bir araya geldi. Bu görüşmede Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev yeni bir dönemden, Türk Devri’nden bahsetti. Türk Devri yeni değişimler demektir. Tokayev’un bu teklifi bizim için çok önemlidir ve Türk Dünyası’nın daha sıkı bağlarla bir birine bağlanarak güçleneceğine yol açacağını düşünüyorum. Üçüncüsü, TÜRKSOY Genel Sekreteri olarak şunu söylemek istiyorum. TÜRKSOY’un kuruluşu bundan 30 yıl önce burada, Almatı’da gerçekleşti. Türk Dünyası’nın kültürüne hizmet eden TÜRKSOY’un doğduğu topraklar burasıdır. Kazakistan’ın Türk Dünyası için en önemli ülkelerden olduğunu belirtmek istiyorum. Bugünkü heykelin açılışı da bu sözümün kanıtıdır diyebiliriz. Bu heykelin Türk Dünyası’nın sembolü olacağını düşünüyorum. Türk Dünyası’nın bağımsızlığı ebedi olsun.” diye konuştu.[4] Marmara Grubu Vakfı Genel Başkanı Dr. Akkan Suver, Atatürk Heykeli açılışı nedeniyle Kazakistan Ankara Büyükelçisi Yerkebulan Sapiyev ve Kazakistan İstanbul Başkonsolosu Nuriddin Amankul’a şu mektubu gönderdi: “Kazakistan Devleti’nin ve Kazak Milleti’nin yüksek alicenaplığının bir örneği olarak, diktiğiniz Atatürk Heykeli bizleri gururlandırmış ve sevince boğmuştur. Yüksek şahsınızda Kazakistan Hükümeti’ne, Kazak kardeşlerimize Marmara Grubu Vakfı olarak sivil toplum kimliğimizle şükranlarımızı sunuyoruz. Lütfedip en derin saygılarımızı kabul edin.”[5] KAZAKİSTAN, Almaty, Atatürk Parkı: Mustafa Kemal Atatürk Anıtı Görselleri[6] [1]TRT AVAZ, “Kazakistan’ın kültür başkenti Almatı’da Mustafa Kemal Atatürk’ün Anıtı açıldı”, 26.01.2024, erişim: 05.10.2024 [2] EnSonHaber,“Kazakistan’ın Almatı şehrinde Atatürk heykeli törenle açıldı”, 26.01.2024, erişim: 05.10.2024 [3] qha,“Kazakistan’da Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün heykeli dikildi”, 26.01.2024, erişim: 05.10.2024 [4]TÜRKSOY, “Tanrı Dağları eteklerinde Atatürk heykeli dikildi”, 26.04.2024, erişim: 05.10.2024 [5]Marmara Grubu Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı, “”, 29.01.2024, erişim: 05.10.2024 [6] Görsel:TRT AVAZ, “Kazakistan’ın kültür başkenti Almatı’da Mustafa Kemal Atatürk’ün Anıtı açıldı”, 26.01.2024, erişim: 05.10.2024
Avustralya-Sydney, Auburn, Turkish Welfare Associaton & Cultural Centre: Atatürk Büstü Avustralya-Sydney, Auburn, Turkish Welfare Associaton & Cultural Centre: Atatürk Büstü Atatürk büstü, Avustral’yanın Sydney kentindeki Türk Dayanışma Derneği ve Türkevi (Turkish Welfare Associaton & Cultural Centre)[1] bahçesindedir. Büst, uzun yıllar Sydney’de yaşamış Afyonkarahisarlı İbrahim Kazal öncülüğünde yapılmıştır. İbrahim Kazal, büstün yaptırılış hikâyesini şöyle anlatıyor: “Sydney’de faaliyet gösteren NSW Türk Kuruluşları Konseyi Başkanı Sayın Dursun Candemir Türkiye’ye gelerek, “Sayın Kazal, NSW Türk Kuruluşları Konseyi binamızın bahçesine Atatürk büstü dikmek istiyoruz, ancak bunla ilgili sponsorlara ihtiyacımız var. Siz eski yönetim kurulu üyemizsiniz ve şuan Türkiye’desiniz, bu konuda bir çalışma yapalım” dediler. Başkanımın bu talebi üzerine, kendisi ile Afyon’a gidip Kocatepe’ye çıktık ve daha sonra konuyu işadamı İbrahim Alimoğlu’na açtık. “İşadamı İbrahim Alimoğlu beyin imal ettirdiği büst diğer giderleriyle yaklaşık 30 bin dolara mal oldu. Tüm bu masrafların karşılanmasında sponsor olan dostlarımın destekleriyle Atatürk büstümüzü Avustralya’ya getirerek Sydney’deki Türk Evi bahçesine diktik.” NSW Türk Kuruluşları Konseyi Başkanı Dursun Candemir, işinsanı İbrahim Alimoğlu ve Afyonkarahisar Sanat ve Ticaret Borsası Başkanı Hüsnü Serteser de katkıda bulunmuştur. [2] Kütahyalı iş insanı Göksel Özçınar, Atatürk büstünün yapımına ayrıca sponsor olmuş ve açılışa da davet edilmiştir. Açılışa gidemeyen Göksel çınar, “vatan sözle sevilmez icraat yapacaksın ki sevdiğin belli olacak. Ay yıldızlı şanlı bayrağımızın dikildiği, dalgalandığı her yer vatan toprağımızdır”[3] Sydney’deki Türk Evi bahçesine dikilen büstün açılışı, önce 23 Nisan 2020 tarihi olarak planlanıştır. Ancak küresel koronavirüs krizi nedeniyle bu tarih ertelenmiş, açılış 2020 yılı 30 Ağustos Zafer Bayramı’nda yapılmıştır. Atatürk büstünün kaidesinin ön yüzünde “MustaFa Kemal ATATÜRK 1881 – 1938” ve Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözleri, İngilizce olarak yazılıdır. Kaidenin yanlarında “Çanakkale Savaşları” konulu bilgilendirme yazısı vardır. Kaidenin bir yanında Avustralya Bayrağı altında ve İngilizce, diğerinde Türk Bayrağı altında ve Türkçe olarak yazılıdır. “Gallipoli War The landing Before dawn on 25 April 1915, an armada of ships assembled off the Gallipoli peninsula to land thousands of troops on the Turkish beaches. ANZAC troops had a vital role: they were to come ashore at Ari Burau on the southern end of the peninsula before thrusting inland. Here they were to capture a series of ridges before driving all before them to tie in with the main British landings on the peninsula’s tip at Cape Helles. From the start there were problems in getting the troops ashore, and once on land progress was held up by Turkish defences, high cliffs, sterp ridges, deep gallies and thick scrub. The initial assault lost momentum in the face of allied confusion and a well-coordinated Turkish resistance, and was brought to astandstill once enemy reinforcements arrived. The place of the landing was soon named “Anzac” by the allied troops Fighting continued relentlessly throughout the following days, as vast aunders of Turkish troops occupied the high ground, inflicting heavy losses in the allied forces. The Turkish soldiers were tough, experienced, and prepared to give their lives to defend their homeland. The commander of Turkish troops on Gallipoli, Mustafa Kemal, would emerge as an outstanding leader and a national hero: he would later becnine president of the Turkish Republic from 1924 until his death in 1938” Sydney-Auburn, Atatürk Büstü[4] Türkçesi: “Gelibolu Savaşı Çıkarma 25 Nisan 1915’te şafak vakti, binlerce askeri Türk sahillerine çıkarmak için Gelibolu yarımadası açıklarında bir gemi filosu toplandı. ANZAC birliklerinin hayati bir rolü vardı: Yarımadanın güney ucundaki Arıburnu’nda karaya çıkacak ve ardından iç kesimlere doğru ilerleyeceklerdi. Burada, önlerindeki her şeyi, yarımadanın ucundaki Cape Helles’teki ana İngiliz çıkarma birlikleriyle birleştirmek için bir dizi sırtı ele geçireceklerdi. Başlangıçta birlikleri karaya çıkarmada sorunlar vardı ve karaya çıktıktan sonraki ilerlemeleri Türk savunmaları, yüksek uçurumlar, dik sırtlar, derin kadırgalar ve sık çalılıklar tarafından engellendi. İlk saldırı, müttefiklerin karışıklığı ve iyi koordine edilmiş bir Türk direnişi karşısında ivme kaybetti ve düşman takviyeleri geldiğinde durduruldu. Çıkarma yeri kısa sürede müttefik birlikleri tarafından “Anzak” olarak adlandırıldı İlerleyen günlerde Türk birliklerinin geniş toprakları ele geçirmesi ve müttefik güçlerine ağır kayıplar verdirmesiyle çatışmalar amansızca devam etti. Türk askerleri güçlü, deneyimli ve vatanlarını savunmak için hayatlarını vermeye hazırdı. Gelibolu’daki Türk birliklerinin komutanı Mustafa Kemal, seçkin bir lider ve ulusal bir kahraman olarak ortaya çıkacaktı: Daha sonra 1924’ten 1938’deki ölümüne kadar Türkiye Cumhuriyeti’nin başkanı olacaktı.” Buradaki büstte de yazılı olan; Atatürk’ün, Birinci Birinci Dünya Savaşı sırasında Britanya İmparatorluğu’nun ordusunda savaşan Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerden oluşan kolordu (Australian and New Zealand Army Corps / ANZAC) askerlerinden Çanakkale Savaşlarında Gelibolu’da yaşamını yitirenlerin annelerine seslenişi ise şöyledir.” Those heroes that shed their blood and lost their lives… you are now lying in the soil of a friendly country. Therefore rest in peace. There is no difference between the Johnnies and the Mehmets to us where they lie side by side in this country of ours. You, the mothers, who sent their sons from far away countries, wipe away your tears. Your sons are now lying in our bosom and are in peace. After having lost their lives on this land they have become our sons as well.” Sydney-Auburn, Atatürk Büstü[5] (Türkçesi (Sözlerin Aslı) “Bu memlekette kanlarını döken kahramanlar! Burada bir dost vatanın toprağındasınız. Huzur içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçikle yan yana koyun koyunasınız… Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı siliniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler. Onlar bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.” Atatürk, 1934) Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözlerin kaynağı, Atatürk döneminin İçişleri Bakanlarından Şükrü Kaya’dır. Şükrü Kaya bu sözleri, Atatürk’ün bizzat yazıp kendisine verdiğini söylemiştir. Atatürk’ün sözlerinin aslı ile yabancı dil çevirileri arasında ise bu anıtta da görüldüğü üzere fark vardır. Fark; yabancı dildeki çevirilere sözlerin aslında olmayan “bizim için Johnnyler ile Mehmetler arasında bir fark yoktur” (There is no difference between the Johnnies and the Mehmets to us) tümcesinin fazladan eklenmiş olmasıdır. (Ayrıntılı bilgi için lütfen tıklayınız) [1]Görsel: Yeni Vatan, “Dayanışma Derneği’nde Atamızı Anacağız”, erişim: 07.11.2024, 09.11.2024 [2]Merhaba Australia, “Sydney’e dikilen Atatürk Büstü 30 Ağustos Zafer Bayramı’nda açılacak”, 05.04.2020, erişim: 09.11.2024 [3]Kütahya DORUK Medya, “Vatan Sözle Sevilmez İcraat Yapacaksın”, erişim: 09.11.2024 [4]Vatan, “Auburn Türk Evi’nde 30 Ağustos Zafer Bayramı kutlanacak”, 29.08.2020, erişim: 09.11.2024 [5] Facebook, NSW Turkish Welfare Association, erişim: 03.10.2022, 09.11.2024
GUETAMALA-Quezaltenango, Guatemala Dışişleri Bakanlığı: Atatürk Büstü GUETAMALA-Quezaltenango, Guatemala Dışişleri Bakanlığı: Atatürk Büstü Atatürk’ün bu büstü, Guatemala’nın Quetzaltenango Departmanı’nın başkenti Quetzaltenango kentinde bulunan Guatemala Dışişleri Bakanlığı yerleşkesindedir. Büstün buraya dikilmesi, Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun 100. yılı ve Türkiye Guatemala diplomatik ilişkilerinin 150. yılı dolayısıyla Guatemala’da TİKA tarafından gerçekleştirilen proje kapsamında ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) ile Türkiye Cumhuriyeti Guatemala Büyükelçiliğinin iş birliğiyle gerçekleşmiştir. Proje kapsamında ayrıca, Dışişleri Bakanlığı binasında bir alan ile bahçedeki pergola TİKA tarafından Kütahya’dan getirilen çinilerle süslenmiştir. Büstün açılışı Aralık 2023’te yapıldı. Guatemala Dışişleri Bakanı Mario Bucaro, büstün açılış töreninde yaptığı konuşmada, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yapılan Dostluk ve Ticaret Anlaşmasıyla 150 yıl önce başlayan ilişkilerin söz verildiği gibi güçlenen bir işbirliğiyle devam ettiğini ve Atatürk’ün Türk ve dünya tarihinde eşsiz bir kişilik olduğunu ifade belirterek şöyle dedi: “Türkiye Cumhuriyetinin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk’ün de bizlere öğrettiği gibi ‘Dil bir köprüdür… İnanç bir köprüdür… Tarih bir köprüdür… Köklerimize inmeli ve olayların böldüğü tarihimizin içinde bütünleşmeliyiz”[1] Atatürk, hayatını sadece ülkesine adayarak değil, bugün bağımsızlıklarını kazanmış olan Türk cumhuriyetlerine de destek vererek geçirdi. Dünyadaki sorunların barışçıl yollarla çözülmesi gerektiğine inandı. Guatemala Dışişleri Bakanlığı’nın bahçesinde bulunan Orta Amerika Federasyonu Meydanı’nda gerçekleştirilen açılış törenine, Guatemala Dışişleri Bakanı Mario Bucaro’nun yanı sıra, Türkiye’nin Guatemala Büyükelçisi Mehmet Erkan Aytun, çok sayıda ülkenin büyükelçisi, uluslararası kurumların temsilcileri, bakanlık çalışanları, vatandaşlar ve büyükelçilik personeli de katıldı. Törende konuşan Büyükelçi Aytun ise Cumhuriyet’in 100. yılında Türkiye-Guatemala diplomatik ilişkilerinin 149. yılını kutladıklarını belirterek Türkiye’nin bölgede ve dünyada barış için oynadığı rolü vurguladı. Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün “Yurtta Barış Dünyada Barış” ilkesine atıfta bulundu.[2] Büstün kaidesinde İspanyolca olarak; “PAZ EN LA PATRIA, PAZ EN EL MUNDO / MUSTAFA KEMAL ATATÜRK / (1881-1938) FUNDADOR DE LA REPUBLICA DE TÜRKİYE” yazılıdır. (“YURTTA BARIŞ, DÜNYADA BARIŞ / MUSTAFA KEMAL ATATÜRK / (1881-1938) / TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN KURUCUSU”)[3] [1] TİKA, “TİKA’nın Katkıları ile Guatemala Dışişleri Bakanlığında Atatürk Büstü Kuruldu”, 26 Aralık 2023, erişim: 15.11.2024 [2] Yeniçağ, “Atatürk’ün büyüklüğünü dünya anladı yobazlar anlayamadı. Guatemala’ya Atatürk büstü dikildi”, 08 Aralık 2023, erişim: 15.11.2024 [3] Görseller: Kırım Haber Ajansı, “Guatemala Dışişleri Bakanlığında Atatürk büstü açıldı”, 27.12.2023, erişim: 15.11.2024
Bulgaristan-Sofya, T.C. Sofya Büyükelçilik Resmi Konutu: Atatürk Odası Bulgaristan-Sofya, T.C. Sofya Büyükelçilik Resmi Konutu: Atatürk Odası Atatürk Odası, T.C. Sofya Büyükelçilik Resmi Konutu içindedir. Mustafa Kemal Atatürk, 27 Ekim 1913’ten 2 Şubat 1915’e kadar Sofya’da askeri ataşe olarak görev yaptı. O dönem Osmanlı İmparatorluğu’nun temsilcilik binası olarak kullanılan bugünkü Büyükelçilik Resmi Konutu’nda yer alan bir oda Atatürk’ün hatırasına saygı göstermek için “Atatürk Odası” olarak korunuyor. Atatürk Odası, T.C. Sofya Büyükelçiliği ve Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile iş birliği içerisinde, Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası (ÇTSO) tarafından 2022 yılında restore edildi. Odada, Atatürk’ün Sofya’da görev yaptığı sırada kaleme aldığı 100 adet rapor ve o döneme ait resmi yazışmalar arasından seçilen 20 belgenin örneklerinin kalıcı olarak sergilenmektedir. Restore edilen Atatürk Odası, 6 Haziran 2022 Pazartesi günü Türkiye Cumhuriyeti’nin Sofya Büyükelçiliği konutunda düzenlenen açılış töreni ile ziyarete açıldı. Açılış etkinliğine, T.C. Bulgaristan Büyükelçisi Aylin Sekizkök, Bulgaristan Meclis Başkan Yardımcısı Kristian Vigenin, Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) Genel Başkanı Mustafa Karadayı ve Bulgaristan Devlet Arşivler Ajansı Başkanı Doç. Dr. Mihail Gruev ve ÇTSO yetkilileri katıldı. Büyükelçi Sekizkök, açılış töreninde yaptığı konuşmada, “Biz büyükelçiler için bu ayrıcalığın en önemli unsuru, Türklerin Atası ve Cumhuriyetimizin kurucusunun, bulunduğumuz bu binada askeri ataşe olarak görev yapmış olmasıdır” diyerek, bu ayrıcalığın büyük bir sorumluluk getirdiğine ve bu mekanın tarihi bir yer olduğuna dikkat çekti. Doç. Dr. Mihail Gruev, Mustafa Kemal Atatürk’ün hatırasının kaybolmamasının özellikle önemli olduğunu; Atatürk’ün iki halk arasındaki, iki kültür arasındaki en dikkate değer bağlantı olduğuna inandığını ve onun şüphesiz hem Türklere hem de Bulgarlara ilham veren bir şahsiyet olduğunu söyledi. [1] Açılış nedeniyle bir de resepsiyon düzenlendi. Resepsiyonda, Sofya Türkiye Büyükelçisi Aylin Sekizkök, Devlet Arşivleri Başkanlığı Başkanı Prof. Dr. Uğur Ünal, Bulgaristan Devlet Arşivleri Ajansı Başkanı Prof. Mihail Gruev, ÇTSO Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Semizoğlu, Sofya Ticaret Müşavirleri Sinem Taştan ve Okan Pakbeşe, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Murat Aydoğdu, Meclis Başkan Yardımcısı Turgay Kılıç, Yönetim Kurulu Üyeleri Akın Yalman, Berkin Karaca, Bülent Erdoğan, Özgür Ekşi, Meclis Üyeleri Armağan Aydeğer ve Ahmet Çelik, 15 No’lu Meslek Komite Başkanı İlhami Gezici, Kadın Girişimciler Kurulu Üyesi Gülçin Semizoğlu, Genel Sekreter Sema Sandal ile çok sayıda yerli ve yabancı yetkili hazır bulundu. ÇTSO Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Semizoğlu da açılışta şöyle konuştu: Cumhuriyetimizin kurucusu Ulu Önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Ekim 1913-Ocak 1915 yılları arasında Ataşemiliterliği görevi sırasındaki resmî belgelerin de bulunduğu bu çalışma odasının restorasyonu Sofya Büyükelçiğimiz ile yaptığımız işbirlikleri sürecinde Oda olarak üstlendik. Üyelerimiz adına önemli ve kalıcı bir eser olduğuna inanıyoruz. Atatürk’ün Sofya’daki Askeri Ataşelik görevi sırasında hazırladığı 100’ün üzerinde rapor ve bu döneme ait resmi yazışmalar arasından seçilen belgeler kalıcı olarak Atatürk Odası’nda sergilenmeye başlandı. Ata’mızın belgelerinden, Bulgaristan Devletinin kendisine gösterdiği saygı ve ilgiden bir kez daha anlıyoruz ki biz bugün Bulgaristan devleti ve halkı ile kardeşçe ve barış içinde yaşayabiliyorsak, bunun temelleri, görev yaptığı sürede Atatürk tarafından atılmıştır. Bu mirası korumak ve sahip çıkmak da bizim asli görevimizdir. [2] Aynı gün Atatürk Odası açılışından önce, Bulgaristan Arşiv Ajansı Başkanlığında “Mustafa Kemal Atatürk’ün Sofya Günleri (27 Ekim 1913-2 Şubat 1915)” isimli sergi düzenlendi. Sergi, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Yardımcısı İliyana YOTOVA, Bulgaristan Arşiv Ajansı Başkanı Doç. Dr. Michael GRUEV, Bulgaristan Ulusal Meclis Kültür ve Medya Komisyonu Başkanı Vejdi RAŞİDOV, Türkiye’nin Sofya Büyükelçisi Aylin SEKİZKÖK ve T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanı Başkanı Prof. Dr. Uğur ÜNAL tarafından yapılan açılış konuşmaları ile açıldı. Katılımcılar arasında Azerbaycan Büyükelçisi, İsviçre Büyükelçisi, Filistin Büyükelçisi, Slovakya Büyükelçisi, Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) Partisi Genel Başkanı da yer aldı. Ayrıca Basın mensupları ve Akademisyenler tarafından da sergi yoğun olarak takip edildi. Sergi, iki ülke arşivlerinin ortak belgelerinden oluşmuştur.[3] Sofya, T.C. Büyükelçilik Konutu: Atatürk Odası Görselleri[4] [1] Kırcaaali Haber, “Türkiye’nin Sofya Büyükelçiliği Konutu’nda restore edilen Atatürk Odası açıldı”, 08.06.2022, erişim: 01.01.2025 [2]Çanakkale Yorum, “Bu Gurur ÇTSO’nun: Atatürk’ün Sofya’daki Çalışma Odasını Restore Ettirdiler”, 08.06.2022, erişim: 01.01.2025 [3]T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı, “Bulgaristan Arşiv Ajansı Ziyareti ve Atatürk’ün Sofya Günleri İsimli Serginin Açılışı”, 08.06.2022, erişim: 01.01.2025 [4]Gazete Çan, “ÇTSO’dan Atam’mızın Anısına Büyük Saygı”, 08.06.2022, erişim: 01.01.2025
YUNANİSTAN-Selanik, Türkiye Selanik Başkonsolosluğu Atatürk Evi Müzesi: Cumhurbaşkanı Atatürk Heykeli YUNANİSTAN-Selanik, Türkiye Selanik Başkonsolosluğu Atatürk Evi Müzesi: Cumhurbaşkanı Atatürk Heykeli Atatürk’ün bu heykeli, Yunanistan’ın Selanik kentinde bulunan Selanik Atatürk Evi Müzesi’ndedir. T.C. Selanik Başkonsolosluğu yerleşkesi içindeki Atatürk Evi Müzesi, zemin kat ile birinci ve ikinci katları olan, Atatürk’ün doğduğu evdir. Müzedeki Atatürk’ün Çocukluk Dönemi Heykeli silikondan yapılmıştır ve evin ikinci katındaki “Ankara Odası” bölümündedir. Ankara Odası’ndaki bu heykel, heykeltraş Murat Daşkın tarafından yapılmıştır. Heykelde; Atatürk kahverengi deri koltukta oturmuştur. Gri renk zeminde siyah çizgili bir pantolon, siyah yelek, ceket, kravat, çorap ve ayakkabı, beyaz gömlek, mendil ve bir eli açıkta bırakan eldiven giymiştir. Cepkeninde de köstekli saat vardır. Odada ayrıca Cumhurbaşkanlığı mührü, ince birer zevk ürünü olan kişisel eşyalarından beyaz yeleği ve beyaz eldivenleri, bastonu, ayakkabısı, terliği ve kravatı, fincan, kemik kartvizitlik (kapağın üzerinde altın sarısı metalden ‘K’ harfi, kutunu içindeki kağıtta Osmanlıca ‘Latife-Mustafa Kemal’ yazıyor), kişisel fotoğrafları, Ankara ile ilgili bilgilerin ve fotoğrafların yer aldığı pano bulunuyor. Aynı katta Atatürk’ün doğduğu odanın yer aldığı İstanbul Odası da vardır. Bu odada ise “Atatürk dünyaya bu odada gözlerini açtı, İstanbul’da kapadı” yazısının bulunduğu bir kürsü, Atatürk’ün kişisel eşyaları bastonu, askeri şapkası, sigara kutusu, kemeri ve İstanbul Harp Akademisi’nde öğrenim gördüğü yıllara ait bilgiler ve fotoğrafların yer aldığı ışıklı panolar, Kara Harp Okulu künye kaydı ve ders notları bulunuyor[1] Selanik – Atatürk Evi Müzesi, Cumhurbaşkanı Atatürk Heykeli[2] [1]Türkiye Günlüğü, “Selanik Atatürk Evi Müzesi”, 11.11.2021, erişim: 28.12.2024 [2]Görseller: Arkeologlar Derneği, “Selanik Atatürk Evi Yeniden Ziyarete Açıldı”, 18.12.2014, erişim: 29.12.2024
YUNANİSTAN-Selanik, Türkiye Selanik Başkonsolosluğu Atatürk Evi Müzesi: Atatürk’ün Çocukluk Dönemi Heykeli YUNANİSTAN-Selanik, Türkiye Selanik Başkonsolosluğu Atatürk Evi Müzesi: Atatürk’ün Çocukluk Dönemi Heykeli Atatürk’ün bu heykeli, Yunanistan’ın Selanik kentinde bulunan Selanik Atatürk Evi Müzesi’ndedir. T.C. Selanik Başkonsolosluğu yerleşkesi içindeki Atatürk Evi Müzesi, zemin kat ile birinci ve ikinci katları olan, Atatürk’ün doğduğu evdir. Müzedeki Atatürk’ün Çocukluk Dönemi Heykeli silikondan yapılmıştır ve evin birinci katındaki “Mutfak” bölümündedir. Atatürk’ün bu heykeli, mutfaktaki masada, sandalyede otururken tasarlanmış, çocukluk dönemini yansıtan bir heykeldir. Atatürk’ün (Mustafa Kemal) üzerinde gri takım elbise ve beyaz gömlek vardır. Mutfakta ayrıca, bakır bakraç, sini, kazan ve çeşitli kaplar ile toprak testiler sergilenmiştir. Selanik – Atatürk Evi Müzesi, Atatürk’ün Çocukluk Dönemi Heykeli[1] [1]Görseller: Arkeologlar Derneği, “Selanik Atatürk Evi Yeniden Ziyarete Açıldı”, 18.12.2014, erişim: 29.12.2024
Yeni Zelanda-Wellington, Atatürk Anı Parkı: Atatürk Anıtı Yeni Zelanda-Wellington, Atatürk Anı Parkı: Atatürk Anıtı Atatürk Anıtı[1], Yeni Zelanda’nın başkenti Wellington’da bululan “Atatürk Anı Parkı” içindedir. Atatürk Anıtı, Atatürk anısına ve Türkiye ile Avustralya ve Yeni Zelanda hükümetleri arasındaki bir anlaşmaya dayalı olarak yapıldı: 1984’te Avustralya hükümetinin talebi üzerine, Türk hükümeti Birinci Dünya Savaşı’nın Gelibolu Savaşları sırasında orada ölen Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerin anısına, Arıburnu Koyu‘nun adını “Anzak Koyu” olarak değiştirdi. Buna karşılık Avustralya’nın başkenti Canberra ve Yeni Zelanda’nın başkenti Wellington’da Mustafa Kemal Atatürk için anıtlar inşa edildi. Wellington Atatürk Anıtı, Wellington’un güney kıyısındaki Tarakena Körfezi’nin üzerindeki sırtta yer alıyor. Bu alan, ANZAC Koyu’nun sert coğrafyasına olan dikkat çekici benzerliği ve Wellington Piyade Taburu’nun 1914’te Orta Doğu’ya hareket etmeden önceki eğitim sahası olması nedeniyle seçildi. Anıt “Ian Bowman” tarafından tasarlandı. Yukarıdan bakıldığında Türk bayrağının hilal ve yıldızı görünümünde, kiremitli bir alanın içinde oturan kavisli bir yapıdan oluşuyor. Hilal görünümünü veren ve ortasında Atatürk büstü olan sütunun yüksekliği 8 m dir. Açılışını, 26 Nisan 1990’da Türkiye Tarım Bakanı Lütfullah Kayalar yaptı. Anıtta bir Atatürk maskı, yazıtlar ve ANZAC Koyu’ndan getirilen toprak bulunuyor.[2] Anıtın çevre düzenlemesi alanında yer alan yazıtta; Atatürk’ü Anma Parkı ve Atatürk Anıtının, Gelibolu’nun savunucusu, modern Türkiye’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk anısına yapıldığı; Atatürk’ü Anma Parkının 29 Nisan 1985’te Türkiye Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu tarafından, Atatürk Anıtının açılışının ise 26 Nisan 1990’da Türkiye Tarım Bakanı Lütfullah Kayalar tarafından yapıldığı İngilizce olarak yazılıdır: “ATATURK MEMORIAL PARK AND MONUMENT TO HONOUR THE MEMORY OF MUSTAFA KEMAL ATATURK DEFENDER OF GALLIPOLI, FOUNDER AND FIRST PRESIDENT OF MODERN TURKEY THIS HEADLAND AND ADJACENT FORESHORE WAS NAMED ATATURK MEMORIAL PARK BY HIS EXCELLENCY MR VAHIT HALEFOGLU MINISTER OF FOREIGN AFFAIRS, REPUBLIC OF TURKEY ON 29 APRIL 1985 THE MONUMENT HONOURING MUSTAFA KEMAL ATATURK WAS UNVEILED BY HIS EXCELLENCY MR LUTFULLAH KAYALAR MINISTER OF AGRICULTURE, REPUBLIC OF TURKEY ON 26 APRIL 1990” Atatürk Anıtının, yarım ay biçiminde gökyüzüne yükselen ve orta bölümünde Atatürk’ün maskı vardır. Atatürk maskının da olduğu sütunun önündeki zemine resmedilen yıldızda, yıldız altına Türkiye Gallipoli (Gelibolu) Anzak (ANZAC) Koyundan getirilen toprağın yerleştirildiği İngilizce olarak yazılmıştır: “BENEATH THIS STAR IS PLACED A CONTAINER OF SOIL FROM ANZAC COVE GALLIPOLI, TURKEY” Sütunun zemine birleştiği bölümünde ise Atatürk’ün Çanakkale savaşlarında Gelibolu’da yaşamını yitiren ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözleri yine İngilizce olarak yazılıdır. “THOSE HEROES THAT SHED THEIR BLOOD AND LOST THEIR LIVES …. YOU ARE NOW LYING IN THE SOIL OF A FRIENDLY COUNTRY. THEREFORE REST IN PEACE. THERE IS NO DIFFERENCE BETWEEN THE JOHNNIES AND THE MEHMETS TO US, WHERE THEY LIE, SIDE BY SIDE HERE IN THIS COUNTRY OF OURS… YOU, THE MOTHERS WHO SENT THEIR SONS FROM FARAWAY COUNTRIES WIPE AWAY YOUR TEARS; YOUR SONS ARE NOW LYING IN OUR BOSOM AND ARE IN PEACE. AFTER HAVING LOST THEIR LIVES ON THIS LAND, THEY HAVE BECOME OUR SONS AS WELL”. Kemal Ataturk Türkçesi: “BU MEMLEKETİN TOPRAKLARI ÜSTÜNDE KANLARINI DÖKEN KAHRAMANLAR! BURADA BİR DOST VATANIN TOPRAĞINDASINIZ. HUZUR VE SÜKÜN İÇİNDE UYUYUNUZ. SİZLER, MEHMETÇİKLERLE YANYANA, KOYUN KOYUNASINIZ. UZAK DİYARLARDAN EVLATLARINI HARBE GÖNDEREN ANALAR! GÖZYAŞLARINIZI DİNDİRİNİZ. EVLATLARINIZ, BİZİM BAĞRIMIZDADIR. HUZUR İÇİNDEDİRLER VE HUZUR İÇİNDE RAHAT RAHAT UYUYACAKLARDIR. ONLAR, BU TOPRAKTA CANLARINI VERDİKTEN SONRA, ARTIK BİZİM EVLATLARIMIZ OLMUŞLARDIR.” Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözlerin kaynağı, Atatürk döneminin İçişleri Bakanlarından Şükrü Kaya’dır. Şükrü Kaya bu sözleri, Atatürk’ün bizzat yazıp kendisine verdiğini söylemiştir. Atatürk’ün sözlerinin aslı ile yabancı dil çevirileri arasında ise fark vardır. Fark; yabancı dildeki çevirilere sözlerin aslında olmayan “bizim için Johnnyler ile Mehmetler arasında bir fark yoktur” (There is no difference between the Johnnies and the Mehmets to us / Il n’y a pas de différence entre les Johnnies et les Mehmets qui reposent côte à côte dans ce pays qui est le nôtre) tümcesinin fazladan eklenmiş olmasıdır. (Ayrıntılı bilgi için lütfen tıklayınız) Wellington Atatürk Anıtı ve Anıttaki Yazıtlar[3] [1]Görsel: Google Haritalar, “Ataturk Memorial Park”, Mike Riversdale, Fotoğraf – Nis 2019, erişim: 28.12.2024 [2]Archives online, “Ataturk Memorial”, erişim: 28.12.2024 [3]Wellington City Recollect, “Ataturk Memorial”, erişim: 28.12.2024
Venezuela-Caracas, Baruta: Atatürk Heykeli Venezuela-Caracas, Baruta: Atatürk Heykeli Atatürk’ün bu heykeli, Güney Amerika ülkesi Venezuela’nın başkenti Karakas (Caracas) kentinde bulunan Baruta belediyesi bölgesindeki Kemal Atatürk Meydanı’ndadır. Kaidesiyle birlikte 2,5 metre yüksekliğindedir. Hikâyesi ise şöyledir: 1997 yılında Amerika’da düzenlenen Dünya Belediyeler Birliği’nin toplantısında, Halen Esenyurt ilçesinin bir mahallesi olan, Kıraç Belediye Başkanı Sonnur Yalnızoğlu, Venezuela’daki Baruta’nın Belediye Başkanı Ivonne Attas ile tanışır. 100 yıl önce Venezuella’ya göç eden Türk asıllı Yahudiler’den olan Attas, daha önceden Venzuela’da elçiliklerin de içinde bulunduğu caddeye M. Kemal Atatürk adını vermiş. Atatürk’e karşı duyduğu bu derin sevginin ifadesi olarak ülkemize davet edilir ve aynı yıl içinde eşi ve kardeşiyle İstanbul’da konuk edilir. Attas, ayrıca Times Dergisi’nin 100 yılın ünlüleri kampanyasına Atatürk’ü destekleyerek de katılmış birisidir. Türkiye’yi ziyareti sırasında Baruta’da Atatürk heykelini görmek istediğini söyler. Attas’ın bu isteği üzerine Sonnur Yalnızoğlu, İstanbul Mimar Sinan Üniversitesi’nin profesörlerinden oluşan bir grupla çalışmalara başlar ve sonuçta bu heykel yapılır.[1] Heykel, 28 Ağustos’ta Sennur Yalnızoğlu, danışmanları, belediye meclisi üyeleri ve sanatçı Fatih Kısaparmak ve eşinden oluşan 10 kişilik bir heyetle Venezuela’ya götürülür. Büyük Zafer’in 76. yıldönümünde, 30 Ağustos 1998 tarihinde Baruta’ya dikilir. Heykelin coşkulu bir törenle yapılan açılışını, Baruta Belediye Başkanı İvenne Attas ve İstanbul Kıraç Belediye Başkanı Sennur Yalnızoğlu birlikte yaparlar. Tören nedeniyle Venezuella’ya davet edilen sanatçı Fatih Kısaparmak da heykelin dikildiği meydanda bağlamasıyla mini bir konser verir.[2] Caracas, Atatürk heykeli[3] Heykelin kaidesinde “KEMAL ATATÜRK / TÜRKİYE’NİN ULUSAL KAHRAMANI / 1881 – 1938” ifadesi ile heykelin; Venezuela Baruta Belediyesinin, Başkan Ivonne Attas’ın yönetimi sırasında ve İstanbul Kıraç Belediye Başkanı Sonnur Yalnızoğlu tarafından bağışlandığı içerikli bilgi İspanyolca olarak yazılmıştır: KEMAL ATATÜRK HEROE NACIONAL DE TURQUIA 1881-1938 ESCULTURA DONADA POR LA HONORABLE SRA. SONNUR YALNIZOGLU ALCALDESA DE KIRAC, ESTAMBUL, TURQUIA AL MUNICIPIO BARUTA DURANTE LA GESTION DE LA ALCALDESA LIC, IVONNE ATTAS BARUTA, 30 AGOSTO 1995 Heykelin çevre düzenlemesinde de İspanyolca olarak “MUSTAFA KEMAL ATATÜRK 1881-1938 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN KURUCUSU VE İLK CUMHURBAŞKANI” yazılıdır: MUSTAFA KEMAL ATATÜRK 1881 – 1938 FUNDADOR Y PRIMER PRESIDENTE DE LA REBUPLICA DE TURQUIA Kemal Atatürk Plaza[4] [1]Hürriyet Kelebek, “Ata’nın büstünü Venezuella’ya törenle dikecek”, 19.08.1998, erişim: 27.12.2024 [2]Milliyet, “Venezuela’da Atatürk heykeli” 01.09.1998, erişim: 26.12.2024 [3]Fickr, “Mustafá Kemal Atatürk”, erişim: 26.12.2024, https://www.flickr.com/photos/gorgal/5339151319/ [4]Google Haritalar, “Plaza Galipoli / Kemal Atatürk Plaza”, oscar carrion, Fotoğraf – Ağu 2022, erişim: 27.12.2024
Türkmenistan-Aşkabat (Aşgabat), Atatürk Parkı / Meydanı: Atatürk Heykeli Türkmenistan-Aşkabat (Aşgabat), Atatürk Parkı / Meydanı: Atatürk Heykeli Atatürk heykeli, Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat (Aşgabat) kent merkezindeki Atatürk Meydanı’nda bulunan Atatürk Anıtı’ndadır. Atatürk anıtı, Atatürk’ün heykeli ile kaidesinden oluşuyor. Bu meydan, aynı zamanda park olarak düzenlenmiştir. Kaynakların bazılarında park, bazılarında ise meydan olarak geçmektedir. Parkın içinde, Türkmen ve Türk bayraklarıyla süslenmiş orijinal fener aydınlatmaları, banklar, çeşmeler ve havuz ile tam ortasında da Atatürk Anıtı vardır. Atatürk anıtındaki Atatürk heykeli bronzdan yapılmıştır ve beyaz mermerle kaplı beton bir kaide üzerine yerleştirilmiştir. [1] Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. yıl anısına oluşturulan Atatürk Meydanı’ndaki Atatürk Anıtı’na yerleştirilen Atatürk heykelinin açılışı, 12.11.1998 tarihinde Türkiye ve Türkmenistan Cumhurbaşkanlarınca yapılmıştır.[2] Türkmenistan, Aşkabat (Aşgabat), Atatürk Parkı, Atatürk Anıtı[3] Heykelin kaidesinde Atatürk’ün adı ve yaşam yılları yazılıdır: “TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN KURUCUSU Mustafa Kemal ATATÜRK 1881 – 1938” Türkmenistan, Aşkabat (Aşgabat), Atatürk Parkı ve Atatürk Anıtı[1] [1]Travel Post, “Парк имени Мустафа Кемаля Ататюрка”, erişim: 23.12.2024 [2]diyanet, “TÜRKMENİSTAN: Türklerin Anayurdu (Makale: Harun Demirci)” [3] X, Türkiye in Turkmenistan @TC_AskabatBE, “Büyükelçiliğimiz mensupları ve Aşkabat Türk-Türkmen Okulu öğrencileriyle birlikte 19 Mayıs…”, May 19, 2020, erişim: 25.12.2024 [4] Görsel: Tripadvisor, “Atatürk Meydanı”, erişim: 25.12.2024
Şili-Santiago: Atatürk Anıtı Şili-Santiago: Atatürk Anıtı ŞİLİ, Santiago, Cerro Navidad Park, Mustafa Kemal Atatürk Meydanı: Atatürk Anıtı Anıt, Şili’nin başkenti ve en büyük kenti olan Santiago’dadır. Türkiye Cumhuriyeti Santiago Büyükelçiliği’nin anıtla ilgili olarak yaptığı bilgilendirme şu şekildedir: “Santiago’daki Atatürk Anıtı Hakkında Bilgiler, 19.11.2012 Atatürk “efijisi” olarak tabir edilen bronz dökme kabartma Heykeltıraş M. Şadi Çalık tarafından yapılmıştır. Söz konusu efiji 4 Haziran 1973 tarihinde Santiago Las Condes Belediye Meclisi tarafından alınan bir karar sonucu başkent Santiago’nun en seçkin köşelerinden birini oluşturan Las Condes Belediyesi sınırları içerisindeki Apoquindo Caddesi üzerinde bulunan Cerro Navidad parkına 29 Ekim 1973 tarihinde Cumhuriyetimizin 50. yıldönümünde törenle yerleştirilmiştir. 7 Ocak 1975 tarihinde Atatürk Efijisinin çevresi Büyükelçiliğimizce renkli Ankara taşının özelliklerini haiz taşlarla kaplatılmıştır. 1981 yılında parkın onarımı ve havuzlandırılması sırasında yeri biraz değiştirilerek bulvara nazır duruma getirilmiştir. Yüksekliği 3.90 metre, genişliği 2 metre, eni 30 cm olan kaide üzerine oturtulmuştur. Kaidede bronz plaka üzerine kabartılmış Atatürk başı bulunmaktadır. tüm bakımı ve temizliği Büyükelçiliğimizce yapılmakta olup, parkın bakımını Las Condes Belediyesi üstlenmiştir. üzerinde İsmet İnönü’nün sözlerinden mülhem olup Atatürk’ün özelliklerini belirten İspanyolca bir de yazıt vardır ki Türkçe çevirisi aşağıda sunulmaktadır; ’’Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu, anavatanının fedakâr ve sadık hizmetkârı, eşsiz kahraman ve insanlık idealinin yaşayan sembolü, Tüm hayatını Türk Milletine adadı ve ruhunun ateşi ile halkına ilham kaynağı oldu. Hatırası, söndürülemeyen bir ateş gibi, halkına güç vererek ebediyete kadar yaşayacaktır.’’[1] [1]Türkiye Cumhuriyeti Santiago Büyükelçiliği, “Santiago’daki Atatürk Anıtı Hakkında Bilgiler”, 19.11.2012, erişim: 09.10.2024