DÜNYADA ATATÜRK: Türkiye Dışındaki Ülkelerde Bulunan Atatürk'le İlgili Heykeller, Atatürk Adı Verilmiş Yerler ve Atatürk Pulları ile Dünyadan Bakışla Atatürk

Gambiya- Fajara, Gambiya Silahlı Kuvvetler Eğitim Okulu: Atatürk Library (Atatürk Kütüphanesi)

Gambiya'da Atatürk

Gambiya- Fajara, Gambiya Silahlı Kuvvetler Eğitim Okulu: Atatürk Library (Atatürk Kütüphanesi)

Türkiye ve Gambiya arasında “en üst düzeyde ikili ilişkiler” vardır.  Türkiye ile Gambiya arasında, Şubat 1991’de Gambiya ordusuna yönelik Türk Jandarma Eğitim Timi’nin kurulmasından bu yana, özellikle askeri ve güvenlik alanlarında uzun yıllara dayanan bir işbirliği bulunmaktadır.

Türkiye Batı Afrika ülkesi Gambiya’ya askeri teçhizat ve lojistik destek sağlamış, Gambiya askerlerine eğitim vermiştir. Türk askeri eğitmenleri 2007 yılına kadar Gambiya’ya giderek yaklaşık 7 bin Gambiya askerine eğitim vermiştir. 2007 yılında iki ülke arasındaki eğitim anlaşmasının sona ermesinden sonra, Gambiya birlikleri Türkiye’de eğitim almaya başladı ve o zamandan sonra da Gambiya askerleri Türkiye’yi eğitim için ziyaret etti. Türkiye, aynı yıldan bu yana Gambiya Cumhurbaşkanı’na Türk askeri danışmanı olarak bir jandarma albayını da atamıştır.

“Türkiye, Gambiya ordusu, güvenliği ve diğer hükümet kurumları için rol model bir ülkedir” olup; Gambiya’nın başkenti Banjul’daki Gambiya Silahlı Kuvvetler Eğitim Okulu’na müdür olarak atanmış Türk askker de bulunmaktadır. Binlerce Gambiya askeri, hem ülkelerinde hem de Türkiye’de Türk ordusu tarafından eğitilmiştir. Bunların birçoğu Türk Kara Harp Okulları, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi, Jandarma Komando Okulu, Polis Akademisi ve Türkiye’deki diğer kurumlarda özel eğitim aldılar.

Ayrıca, askeri, emniyet mensupları ile diğer kamu ve özel sektörde görev yapan birçok personel Türkçe dil yeterliliğinin yüksek olduğu Türkiye’deki üniversitelerde yükseköğrenim görmüştür.

Türkiye, yaklaşık 8 bin askeri bulunan Gambiya ordusuna askeri teçhizat da bağışlamıştır. Malzemeler arasında üniforma, bot, fişek ve kemer, su matarası, çadır ve çok sayıda askeri diğer malzeme yer alıyor.[1]

Gambiya’daki Bakau’nun bir sahil banliyösü olan Fajara’da  büyük bir askeri kamp vardır. Gambiya Silahlı Kuvvetlerinin bir kışlası ve eğitim okulu da buradadır.

Fajara’daki Gambiya Silahlı Kuvvetleri Eğitim Okulunda, Atatürk adını taşıyan bir kütüphane (Atatürk Library) bir de derslik (Ataturk Classroom) vardır. Ayrıca yerleşke içindeki binaların birisinin dış duvarında Atatürk’ün “Yurtta Barış, Dünyada Barış” özlü sözü yazılıdır.

Gambiya Silahlı Kuvvetleri Eğitim Okulu Atatürk Kütüphanesi, Türk Askerinin Fajara’da bulunan Eğitim Okuluna 1991 yılında ilk konuşlanması ile birlikte kurulmuştur. Geçen yıllar içerisinde, özellikle nemli iklimin de etkisiyle mevcut kütüphane kullanılamaz duruma gelmişti. TİKA tarafından Gambiya Silahlı Kuvvetleri Eğitim Okulu’nda Türkçe eğitimi alan Gambiya Ordusu askerlerinin rahatlıkla kitap okuyacakları bir ortam oluşturmak amacıyla, 2024 yılında kütüphanenin tadilatı yapılarak mobilya ve kütüphane rafları temin edildi.

Projenin açılış törenine T.C. Banjul Büyükelçisi F. Türker Oba, Gambiya Savunma Bakanı Müsteşarı Rohey Bittaye Darboe, Gambiya Genel Kurmay Başkanlığı Özel Kalem Müdürü General Lamin K. Sanyang TİKA Banjul PKO Koordinatörü Şule Bayar, Askeri Danışman Kurmay Albay Anıl Aksoy ile askerler ve basın mensupları katıldı.

Bu proje ile Türkiye-Gambiya askeri ve ikili ilişkilerinin güçlenmesine ve Gambiya Silahlı Kuvvetlerinin personelinin bireysel gelişimine katkı sağlanması amaçlanmıştır.[2]

2024’te Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından yenileneni Atatürk kütüphanesinde Türkçe ve İngilizce kaynaklar; Gambiya ordusunda Türkçe eğitimi almış personelin dil becerilerini idame ettirmek maksadıyla Türkçe ve İngilizce askeri talimname ve broşürlerle birlikte tarih ve araştırma kitapları, aynı zamanda romanlar mevcuttur. Kütüphaneden sadece eğitim okulu personeli değil, tüm Gambiya Silahlı Kuvvetleri personeli yararlanabilmektedir.[3]

Gambiya Silahlı Kuvvetleri Eğitim Okulunda, Atatürk adını taşıyan bir kütüphanesi[4]

[1]AA, ” Turkey plays key role in Gambia military training Türkiye, (Gambiya’nın askeri eğitiminde kilit rol oynuyor)”, 09.04.2019, erişim: 05.04.2025

[2] TİKA,“TİKA Tarafından Yenilenen Gambiya Silahlı Kuvvetleri Eğitim Okulu “Atatürk Kütüphanesi” Hizmete Açıldı”, 28.06.2024, erişim: 05.04.2025

[3]Star, “Türkiye’de eğitim almak için çalışıyorlar: Askerler arasında Türkçe seferberliği”, 26.02.2025, erişim: 08.04.2025,

[4] Görseller:TİKA, “TİKA Tarafından Yenilenen Gambiya Silahlı Kuvvetleri Eğitim Okulu “Atatürk Kütüphanesi” Hizmete Açıldı”, 28.06.2024, erişim: 05.04.2025