Türkiye Dışındaki Ülkelerde Atatürk Yeni Zelanda-Wellington, Atatürk Anı Parkı: Atatürk Anıtı Atatürk Anıtı[1], Yeni Zelanda’nın başkenti Wellington’da bululan “Atatürk Anı Parkı” içindedir. Atatürk Anıtı, Atatürk anısına ve Türkiye ile Avustralya ve Yeni Zelanda hükümetleri arasındaki bir anlaşmaya dayalı olarak yapıldı: 1984’te Avustralya hükümetinin talebi üzerine, Türk hükümeti Birinci Dünya Savaşı’nın Gelibolu Savaşları sırasında orada ölen Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerin anısına, Arıburnu Koyu‘nun adını “Anzak Koyu” olarak değiştirdi. Buna karşılık Avustralya’nın başkenti Canberra ve Yeni Zelanda’nın başkenti Wellington’da Mustafa Kemal Atatürk için anıtlar inşa edildi. Wellington Atatürk Anıtı, Wellington’un güney kıyısındaki Tarakena Körfezi’nin üzerindeki sırtta yer alıyor. Bu alan, ANZAC Koyu’nun sert coğrafyasına olan dikkat çekici benzerliği ve Wellington Piyade Taburu’nun 1914’te Orta Doğu’ya hareket etmeden önceki eğitim sahası olması nedeniyle seçildi. Anıt “Ian Bowman” tarafından tasarlandı. Yukarıdan bakıldığında Türk bayrağının hilal ve yıldızı görünümünde, kiremitli bir alanın içinde oturan kavisli bir yapıdan oluşuyor. Açılışını, 26 Nisan 1990’da Türkiye Tarım Bakanı Lütfullah Kayalar yaptı. Anıtta bir Atatürk maskı, yazıtlar ve ANZAC Koyu’ndan getirilen toprak bulunuyor.[2] Anıtın çevre düzenlemesi alanında yer alan yazıtta; Atatürk’ü Anma Parkı ve Atatürk Anıtının, Gelibolu’nun savunucusu, modern Türkiye’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk anısına yapıldığı; Atatürk’ü Anma Parkının 29 Nisan 1985’te Türkiye Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu tarafından, Atatürk Anıtının açılışının ise 26 Nisan 1990’da Türkiye Tarım Bakanı Lütfullah Kayalar tarafından yapıldığı İngilizce olarak yazılıdır: “ATATURK MEMORIAL PARK AND MONUMENT TO HONOUR THE MEMORY OF MUSTAFA KEMAL ATATURK DEFENDER OF GALLIPOLI, FOUNDER AND FIRST PRESIDENT OF MODERN TURKEY THIS HEADLAND AND ADJACENT FORESHORE WAS NAMED ATATURK MEMORIAL PARK BY HIS EXCELLENCY MR VAHIT HALEFOGLU MINISTER OF FOREIGN AFFAIRS, REPUBLIC OF TURKEY ON 29 APRIL 1985 THE MONUMENT HONOURING MUSTAFA KEMAL ATATURK WAS UNVEILED BY HIS EXCELLENCY MR LUTFULLAH KAYALAR MINISTER OF AGRICULTURE, REPUBLIC OF TURKEY ON 26 APRIL 1990” Atatürk Anıtının, yarım ay biçiminde gökyüzüne yükselen ve orta bölümünde Atatürk’ün maskı vardır. Atatürk maskının da olduğu sütunun önündeki zemine resmedilen yıldızda, yıldız altına Türkiye Gallipoli (Gelibolu) Anzak (ANZAC) Koyundan getirilen toprağın yerleştirildiği İngilizce olarak yazılmıştır: “BENEATH THIS STAR IS PLACED A CONTAINER OF SOIL FROM ANZAC COVE GALLIPOLI, TURKEY” Sütunun zemine birleştiği bölümünde ise Atatürk’ün Çanakkale savaşlarında Gelibolu’da yaşamını yitiren ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözleri yine İngilizce olarak yazılıdır. “THOSE HEROES THAT SHED THEIR BLOOD AND LOST THEIR LIVES …. YOU ARE NOW LYING IN THE SOIL OF A FRIENDLY COUNTRY. THEREFORE REST IN PEACE. THERE IS NO DIFFERENCE BETWEEN THE JOHNNIES AND THE MEHMETS TO US, WHERE THEY LIE, SIDE BY SIDE HERE IN THIS COUNTRY OF OURS… YOU, THE MOTHERS WHO SENT THEIR SONS FROM FARAWAY COUNTRIES WIPE AWAY YOUR TEARS; YOUR SONS ARE NOW LYING IN OUR BOSOM AND ARE IN PEACE. AFTER HAVING LOST THEIR LIVES ON THIS LAND, THEY HAVE BECOME OUR SONS AS WELL”. Kemal Ataturk Türkçesi: “BU MEMLEKETİN TOPRAKLARI ÜSTÜNDE KANLARINI DÖKEN KAHRAMANLAR! BURADA BİR DOST VATANIN TOPRAĞINDASINIZ. HUZUR VE SÜKÜN İÇİNDE UYUYUNUZ. SİZLER, MEHMETÇİKLERLE YANYANA, KOYUN KOYUNASINIZ. UZAK DİYARLARDAN EVLATLARINI HARBE GÖNDEREN ANALAR! GÖZYAŞLARINIZI DİNDİRİNİZ. EVLATLARINIZ, BİZİM BAĞRIMIZDADIR. HUZUR İÇİNDEDİRLER VE HUZUR İÇİNDE RAHAT RAHAT UYUYACAKLARDIR. ONLAR, BU TOPRAKTA CANLARINI VERDİKTEN SONRA, ARTIK BİZİM EVLATLARIMIZ OLMUŞLARDIR.” Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözlerin kaynağı, Atatürk döneminin İçişleri Bakanlarından Şükrü Kaya’dır. Şükrü Kaya bu sözleri, Atatürk’ün bizzat yazıp kendisine verdiğini söylemiştir. Atatürk’ün sözlerinin aslı ile yabancı dil çevirileri arasında ise fark vardır. Fark; yabancı dildeki çevirilere sözlerin aslında olmayan “bizim için Johnnyler ile Mehmetler arasında bir fark yoktur” (There is no difference between the Johnnies and the Mehmets to us / Il n’y a pas de différence entre les Johnnies et les Mehmets qui reposent côte à côte dans ce pays qui est le nôtre) tümcesinin fazladan eklenmiş olmasıdır. (Ayrıntılı bilgi için lütfen tıklayınız) Wellington Atatürk Anıtı ve Anıttaki Yazıtlar[3] [1]Görsel: Google Haritalar, “Ataturk Memorial Park”, Mike Riversdale, Fotoğraf – Nis 2019, erişim: 28.12.2024 [2]Archives online, “Ataturk Memorial”, erişim: 28.12.2024 [3]Wellington City Recollect, “Ataturk Memorial”, erişim: 28.12.2024